Firebase چیست؟ معرفی مزیتها، معایب و کاربردهای فایربیس
در این مقاله میخوانید
Firebase یکی از پلتفرمهای نامآشنا برای توسعه برنامههای تحتوب و موبایل محسوب میشود که شرکت گوگل آن را ارائه داده است. این پلتفرم به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا برنامههای پویا و مقیاسپذیر را بدون نیاز به دانش و تجربه عمیق درزمینه زیرساخت و سرور طراحی کنند.
Firebase بهعنوان مجموعهای از ابزارها و سرویسهای ابری شامل پایگاه داده، ذخیرهسازی ابری، موتور تحلیل، پیامرسانی ابری و بسیاری از خدمات دیگر عرضه میشود. در این مطلب از بلاگ پارس پک، دقیق بررسی میکنیم که Firebase چیست و چه خدماتی ارائه میدهد.
Firebase چیست؟
فایربیس (Firebase) ازجمله پلتفرمهای توسعه اپلیکیشن موبایل گوگل است که به دولوپرها در ساخت و بهبود و رشد اپلیکیشن کمک میکند. در سال ۲۰۱۱، دو کارآفرین به نامهای جیمز تامپسون و اندرو لی Firebase را در سانفرانسیسکو تأسیس کردند.
در پاسخ به این پرسش که «فایربیس گوگل چیست؟»، باید بگوییم که در ابتدا Firebase پلتفرمی برای توسعه برنامههای تحتوب بود؛ اما در سال ۲۰۱۴ و پس از تلاشهای گوگل، بهعنوان پلتفرم توسعه برنامههای تحتوب و موبایل با امکانات گسترده و کاربردی شناخته شد.
از آن زمان تاکنون، Firebase با بهبود مستمر و اضافهکردن خدمات جدید، به یکی از پلتفرمهای محبوب توسعه برنامهها تبدیل شده است. Firebase با استفاده از تکنولوژیهای جدیدی مانند WebSockets و Server-Sent Events از دیگر سرویسها کمک میگیرد و امکان انتقال دادههای زنده (Realtime) را فراهم میکند.
Firebase بهدلیل سادگی استفاده و امکانات قدرتمند و خدمات گستردهای که ارائه میکند، در جامعه توسعهدهندگان بسیار محبوب است. توسعهدهندگان از Firebase بهعنوان ابزاری کامل برای توسعه برنامههای تحتوب و موبایل استفاده میکنند.
همچنین، اکوسیستم گسترده Firebase و تکامل مداوم آن باعث شده است تا تعداد زیادی از توسعهدهندگان به این پلتفرم روی بیاورند و از آن برای توسعه برنامههای خود کمک بگیرند.
ساختار و معماری Firebase
Firebase شامل مجموعهای از ابزارها و خدمات است که برای توسعه برنامههای تحتوب و موبایل طراحی شده است. این مجموعه ابزارها و خدماتی مانند پایگاه داده Realtime و Firestore، ذخیرهسازی ابری، موتور تحلیل، پیامرسانی ابری و بسیاری از خدمات دیگر را ارائه خواهد داد. ابزارها و خدمات یادشده با یکدیگر تعامل برقرار و توسعهدهندگان را در ساخت برنامههای قدرتمند و پویا کمک میکنند.
Firebase با Google Cloud Platform (بهاختصار GCP) ارتباط دارد و برخی از خدمات Firebase برپایه زیرساخت GCP ارائه میشوند. این ارتباط باعث شده است تا Firebase بتواند از زیرساخت قدرتمند و مقیاسپذیر GCP استفاده کند و برای توسعهدهندگان امکاناتی همچون امنیت فراوان و قابلیت مقیاسپذیری و پایداری را فراهم آورد.
خدمات یا سرویسهای Firebase
بعد از اینکه فهمیدیم Firebase چیست، باید با سرویسهای Firebase نیز آشنا شویم. برخی از خدمات فایربیس عبارتاند از:
۱. ثبتنام و احراز هویت و ورود کاربران (Authentication)
Firebase با ارائه سرویس Authentication به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا سیستمهای ثبتنام و ورود کاربران را در برنامههای خود پیادهسازی کنند. این سرویس امکانات احراز هویت متنوعی ازجمله ورود با استفاده از ایمیل و رمزعبور و شبکههای اجتماعی و پروتکلهای استاندارد را فراهم میآورد.
۲. مدیریت پایگاه داده (Realtime Database و Firestore)
Firebase با ارائه دو پایگاه داده Realtime و Firestore شرایطی را فراهم میکند تا توسعهدهندگان اطلاعات را در برنامههای خود ذخیره و مدیریت کنند. در پایگاه داده Realtime، میتوانید همگامسازی دادهها در زمان واقعی (Realtime) را داشته باشید؛ درحالیکه Firestore ازجمله پایگاههای داده ابری است که بهصورت اسنادی سازماندهی شده و قابلیت جستوجوی قوی و امکانات همگامسازی خودکار را دارد.
۳. ذخیرهسازی ابری (Cloud Storage)
سرویس Cloud Storage در Firebase فایلها و رسانههای مختلف را در فضای ابری Firebase ذخیره و مدیریت میکند. با استفاده از این سرویس، توسعهدهندگان خواهند توانست تصویرها، ویدئوها، فایلهای صوتی و انواع فایلها را در Firebase آپلود کنند و به آنها دسترسی داشته باشند.
۴. موتور تحلیل و ردیابی کاربران (Analytics)
Firebase با ارائه سرویس Analytics به توسعهدهندگان، اطلاعات و آمار مربوط به کاربران و استفاده از برنامهها را جمعآوری و تحلیل میکند. با استفاده از این سرویس، توسعهدهندگان میتوانند رفتار کاربران را بررسی و قوتها و ضعفهای برنامهها را شناسایی کنند و بهبودهای لازم را انجام دهند.
۵. پیامرسانی ابری (Cloud Messaging)
سرویس Cloud Messaging برای ارسال پیامهای همگانی و فردی به کاربران است. این سرویس امکان ارسال پیامهای هشدار و اعلانهای فوری و پیامهای سفارشی را فراهم و به توسعهدهندگان کمک میکند تا با کاربران برنامه در ارتباط باشند و آنان را از بهروزرسانیها و رویدادهای مهم باخبر کنند.
۶. نمایهسازی و جستوجو (Firebase Indexing and Search)
یکی دیگر از قابلیتهای Firebase امکان نمایهسازی و جستوجوی محتواست. این ابزار به توسعهدهندگان کمک میکند تا محتوای برنامههای خود را نمایهسازی کنند و کاربران بتوانند در محتوا جستوجو کنند. همچنین، توسعهدهندگان میتوانند جستوجوی پیشرفته و نمایش نتایج جستوجو بهصورت رتبهبندیشده و قابلیت نمایش پیشنهادهای مرتبط را پیادهسازی کنند.
۷. پرداخت ابری (Cloud Payment)
Firebase با ارائه سرویس پرداخت ابری به توسعهدهندگان، پرداختهای آنلاین را در برنامهها انجام میدهد. این سرویس شامل امکاناتی مانند پرداختهای مستقیم و پرداختهای مشترک و پرداختهای دورهای است و امکان مدیریت پرداختها و درآمدزایی از برنامه را فراهم میکند.
۸. مدیریت کاربران (Firebase Authentication)
مدیریت کاربران در سرویس Firebase Authentication وجود دارد و فرایند احراز هویت کاربران را پیش میبرد. این سرویس امکاناتی مانند ثبتنام، ورود، خروج و بازیابی رمزعبور را بهارمغان میآورد و برای ایجاد سیستمهای احراز هویت قوی و امن کارآمد است.
۹. سرویسهای توسعه کاربری (UI Development Services)
Firebase ابزارها و سرویسهای متنوعی را برای توسعه کاربری (UI) ارائه میدهد. شماری از این سرویسها ازاینقرارند: FirebaseUI برای ایجاد رابط کاربری زیبا و مطمئن و Firebase App Indexing برای ایندکسکردن برنامهها در موتورهای جستوجو و Firebase Dynamic Links برای ایجاد لینکهای داینامیک در برنامهها و وبسایتها.
Firebase از ویژگیهای دیگری نظیر Remote Config برای تنظیمات پویا، A/B Testing برای آزمایش نسخههای مختلف برنامه، Performance Monitoring برای مانیتورینگ و بهبود عملکرد برنامه و Predictions برای استفاده از هوش مصنوعی در تحلیل دادهها و پیشبینی رفتار کاربران بهره میبرد.
هر آنچه باید درباره رابط برنامهنویسی کاربردی بدانید را در مقاله زیر بخوانید.
مزایای استفاده از Firebase
اگر میخواهید از Firebase برای توسعه اپلیکیشن تجاری خود استفاده کنید یا قصد دارید بهعنوان برنامهنویسی تازهکار برنامه وب قوی بسازید، بعد از بررسی دانستن اینکه Firebase چیست، بهتر است نگاهی به مزایای Firebase بیندازید تا تصمیم درستی درباره استفاده از این پلتفرم BaaS بگیرید. درادامه، به برخی از مزایای استفاده از فایربیس اشاره خواهیم کرد.
۱. سرعت توسعه
در بخش «فایربیس چیست؟»، گفتیم که Firebase با ارائه ابزارها و سرویسهای متنوع و آماده به توسعهدهندگان کمک میکند تا در سریعترین زمان ممکن برنامههای کاربردی وب و موبایل خود را توسعه دهند.
۲. پایداری و قابلیت اعتماد
Firebase زیر نظارت گوگل کار میکند و از زیرساختهای پایدار و امن گوگل بهره میبرد. همچنین، داشتن سرویسهای برپایه ابر باعث میشود تا برنامههای توسعهدادهشده با Firebase روی بسترهای مختلف بهخوبی عمل کنند.
۳. همگامسازی در لحظه
Firebase با استفاده از پایگاه داده Realtime و ابزارهای دیگر، امکان همگامسازی دادهها در لحظه را فراهم میکند. این ویژگی به توسعهدهندگان کمک میکند تا برنامههایی با قابلیت بهروزرسانی لحظهای و همزمانی چشمگیر طراحی کنند.
۴. هزینه کم
Firebase بهصورت Freemium ارائه میشود؛ یعنی بعضی از سرویسهای ابتدایی آن رایگان است و تنها برای استفاده از برخی ویژگیها و سرویسهای پیشرفته، به پرداخت هزینه نیاز دارید.
۵. جامعیت
Firebase پلتفرمی جامع برای توسعه برنامههای تحتوب و موبایل است و امکان اتصال و تعامل با سرویسهای مختلف را فراهم میکند.
برای آشنایی با تفاوت SDK و API و ویژگیها و کاربردهای کیت توسعه نرمافزار مقاله زیر را بخوانید.
محدودیتها و ضعفهای Firebase
فایربیس درکنار تمام مزایایش، خالی از محدودیت و ضعف نیست. برای اینکه بدانیم کفه ترازو بهسمت مزایا سنگینتر است یا معایب، درادامه ضعفهای فایربیس را بیان میکنیم.
۱. محدودیتهای پایگاه داده
پایگاههای داده Realtime و Firestore در Firebase محدودیتهایی نظیر حداکثر حجم داده و تعداد درخواستها را دارند که گاهی اوقات ممکن است محدودیتهایی برای توسعهدهندگان ایجاد کند.
۲. پیچیدگی معماری
برای توسعه برنامههای پیشرفته و بزرگ، ممکن است معماری Firebase پیچیدگیهایی داشته باشد و توسعهدهندگان به تجربه و آشنایی بیشتری احتیاج داشته باشند.
۳. وابستگی به سرویسهای گوگل
با استفاده از Firebase، شما بهصورت غیرمستقیم به سرویسها و زیرساختهای گوگل وابسته میشوید. این ویژگی ممکن است باعث شود که اگر سرویسهای گوگل تغییراتی در پلتفرم خود ایجاد کنند، تأثیری بر برنامههای توسعهدادهشده با Firebase بگذارد.
۴. مقیاس پذیری
یکی از مشکلاتی که احتمالاً در Firebase با آن مواجه میشوید، محدودیتهای مقیاسپذیری است. باتوجهبه اینکه Firebase سرویسی ابری است، برنامههایی با تعداد کاربران بسیار زیاد با محدودیتهای مقیاسپذیری مواجه میشوند و عملکرد برنامه زیر فشار قرار میگیرد.
کاربردهای Firebase
برای دادن پاسخ کاملتر به پرسش «فایربیس چیست؟»، بد نیست با کاربردهای این سرویس نیز آشنا شویم. نمونهای از کاربردهای Firebase میتواند برنامهای باشد که اجازه میدهد کاربران در آن ثبتنام و با استفاده از حساب کاربری خود، اطلاعاتشان را ذخیره کنند و با دیگر کاربران ارتباط بگیرند. این برنامه از سرویسهای Authentication و Realtime Database یا Firestore بهره میبرد تا امکانات ثبتنام و ورود کاربران و نیز ذخیره و همگامسازی دادهها را فراهم کند.
دیگر کاربرد Firebase بهعنوان برنامهای است که رفتار کاربران را تحلیل میکند. با استفاده از سرویس Analytics، میتوانید اطلاعاتی مانند تعداد کاربران فعال و نرخ تبدیل و رفتار کاربران در برنامه را تحلیل کنید و براساس آنها، درباره بهبود عملکرد برنامه بهتر تصمیمگیری کنید.
از Firebase در بخشهای گوناگون صنعت تکنولوژی و استارتاپها نیز میتوان استفاده کرد. برنامههای مبتنیبر مکان، برنامههای ارسال پیام، برنامههای خریدوفروش آنلاین، برنامههای ردیابی و… تنها برخی از کاربردهای Firebase بهشمار میآیند. درمجموع، کاربردهای فایربیس را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
۱. استفاده از Firebase در برنامههای تحتوب
توسعه برنامههای تحتوب با استفاده از Firebase آسان و سریع است. ازطریق ابزارها و سرویسهای Firebase میتوانید پایگاههای داده Realtime و Firestore را بهعنوان پایگاه داده محلی و همگام با برنامه استفاده کنید، از سرویس Authentication برای مدیریت ورود و ثبتنام کاربران بهره ببرید، از سرویس Cloud Storage برای ذخیره فایلها و تصویرها کمک بگیرید و سرویسهای دیگری نظیر Analytics را برای تجزیهوتحلیل رفتار کاربران و Remote Config را برای تنظیمات پویا بهکار ببرید.
Firebase بهصورت طبقهبندیشده و ماژولار عمل میکند. این یعنی تنها میتوانید از سرویسهای موردنیازتان استفاده کنید و بقیه را نادیده بگیرید. این قابلیت به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا برنامههای خود را با ابزارهای موردنیاز توسعه دهند.
Firebase با ارائه SDKهای متنوع برای زبانهای برنامهنویسی مختلف مانند JavaScript و Node.js و Python، از توسعهدهندگان مختلف حمایت میکند و برای ایجاد برنامههای تحتوب با استفاده از زبان دلخواه به کارتان میآید. با کمک Firebase Hosting، میتوانید برنامههای تحتوب خود را بهسرعت و با استفاده از CDN شرکت گوگل در سراسر جهان پخش کنید.
۲. استفاده از Firebase در برنامههای موبایل (iOS و Android)
Firebase بهصورت گسترده در توسعه برنامههای موبایل برای سیستمعاملهای iOS و Android استفاده میشود. پس در پاسخ به پرسش «فایربیس اندروید چیست؟»، باید بگوییم که با استفاده از Firebase، میتوانید قابلیتهایی نظیر ثبتنام و ورود کاربران، ذخیرهسازی ابری، مدیریت پایگاه داده، پوشهیابی و پیامرسانی را در برنامههای موبایل خود پیادهسازی کنید.
Firebase ابزارهای مفیدی برای توسعه برنامههای موبایل ارائه میدهد. بهعنوان مثال، با Firebase Cloud Firestore میتوانید از پایگاه داده NoSQL در برنامههای موبایل خود استفاده و با کمک Firebase Cloud Messaging، ارسال پیامهای Push را به کاربران برنامهتان سادهتر کنید. Firebase با ارائه ابزارها و خدمات متنوع به توسعهدهندگان موبایل امکان میدهد تا برنامههایی با عملکرد عالی و امنیت مناسب و تجربه کاربری دلپذیر ایجاد کنند.
مراحل شروع به کار با Firebase
حالکه با مفهوم «Firebase چیست؟» آشنا شدید. برای شروع به کار با Firebase، باید مراحلی را طی کنید تا پروژهتان را در Firebase تنظیم و برنامههای تحتوب و موبایل خود را به آن متصل کنید. درادامه، مراحل اصلی شروع به کار با Firebase را توضیح خواهیم داد.
۱. ثبتنام در Firebase
ابتدا باید حساب Firebase ایجاد کنید تا بتوانید پروژههای خود را مدیریت کنید و از خدمات Firebase بهرهمند شوید.
۲. ایجاد پروژه در Firebase
باید پروژهای جدید در Firebase ایجاد و تنظیمات موردنیاز را برای آن تعیین کنید. این فرایند نام پروژه، تنظیمات امنیتی و دسترسیها و… را شامل میشود که برای پروژهتان موردنیاز خواهد بود.
۳. اتصال برنامههای تحتوب و موبایل به Firebase
شما باید Firebase SDK را به برنامههای خود اضافه کنید تا شرایط استفاده از خدمات Firebase فراهم شود. این فرایند شامل اضافهکردن کتابخانههای مرتبط، تنظیمات اتصال و احراز هویت، اتصال به پایگاه داده و سایر خدمات است.
۴. استفاده از ابزارها و سرویسهای Firebase
Firebase ابزارهای متنوعی برای توسعه برنامههای خود دارد؛ ازجمله ابزارهای پویاسازی رابط کاربری، مدیریت کاربران، تحلیل و ردیابی، پرداخت، نمایهسازی و جستوجو. بهلطف این ابزارها، برنامههای خود را بهبود ببخشید و تجربه کاربری بهتری برای کاربرانتان بهارمغان بیاورید.
برای آشنایی با شیوه کار و مزایا و معایب Terraform مقاله زیر را بخوانید.
یادگیری Firebase
بعد از اینکه بهطورکامل به پرسش «Firebase چیست؟» پاسخ دادیم، بهتر است درباره یادگیری Firebase نیز صحبت کنیم. یادگیری Firebase ابتدا با شناخت اصول پایهای این پلتفرم آغاز میشود. فایربیس سرویسی ابرمحور (Cloud-based) است که به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا برنامههای خود را بدون نیاز به تأسیس سرورهای مجزا و مدیریت پیچیده آنها اجرا کنند.
با کمک Firebase، توسعهدهندگان میتوانند روی جنبههای مختلف برنامههای خود ازجمله توسعه و بهروزرسانی و پیشرفت بخشهای مربوط به کسبوکار تمرکز کنند. برای یادگیری این سرویس، بهتر است در ابتدا سری به وبسایت Firebase بزنید که متأسفانه برای ایرانیان محدودیتهای در نظر گرفته است و به استفاده از فیلترشکن نیاز دارد.
سرویس Cloud Firebase
همانطورکه در بخش «Firebase چیست؟» اشاره کردیم، سرویس Firebase Cloud یکی از ابزارهای مهم و قدرتمند Firebase است که توسعهدهندگان میتوانند از آن برای مدیریت و استفاده از سرویسهای ابری در برنامههای خود بهره ببرند. Firebase Cloud امکانات و خدمات گستردهای دارد که برای ذخیرهسازی و مدیریت دادهها و اجرای کدها و توسعه برنامههای مقیاسپذیر در محیط ابری مفید است.
بهعنوان سرویس ابری، Firebase Cloud امکان ایجاد و مدیریت پایگاههای دادهای را فراهم میکند که میتوان بهصورت لحظهای با آنها ارتباط برقرار و اطلاعات را ذخیره و بازیابی کرد. Firebase Cloud براساس مدل مستندبازتاب (Document-Reflective) عمل میکند که با مدلسازی اطلاعات بهصورت سندی (Document) دراختیار شما قرار دارد. با کمک فناوری NoSQL، خواهید توانست کارهایی مانند اضافه، ویرایش، حذف و جستوجو در دادهها را انجام دهید.
همچنین، Firebase Cloud امکاناتی برای استفاده از قابلیتهای محاسباتی ابری فراهم میکند. این یعنی برنامهها بهصورت Serverless در Firebase اجرا میشوند و به مدیریت سرورها و زیرساخت مرتبط نیازی نیست و تنها با تمرکز بر برنامهنویسی و توسعه، از خدمات ابری Firebase بهره میبرند. Firebase Cloud Functions به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا کدهایی را تعریف و آنها را بهعنوان واکنش به رویدادها و درخواستها در برنامههای خود مستقر کنند.
Firebase Cloud Messaging ابزاری است که با کمک آن اعلانهایی به کاربران در سراسر برنامههای وب و موبایل ارسال میشود. با این قابلیت میتوانید با کاربران در ارتباط باشید و آنها را از رویدادها و بهروزرسانیهای مربوط به برنامهها آگاه کنید. بهطورخلاصه، Firebase Cloud امکانات و سرویسهای ابری گستردهای برای توسعهدهندگان فراهم میکند تا برنامههای قدرتمندی در محیط ابری اجرا و دادهها و کدها را بهصورت ایمن و مقیاسپذیر مدیریت کنند.
Devops چه کمکی به ایجاد تعامل و همکاری بین اعضای تیم توسعه و عملیات میکند؟ برای آشنایی با انواع، مزایا و چرخه عملکرد DevOps مقاله زیر را بخوانید.
Firebase برای چه نوع برنامههایی مفید است؟
در پاسخ به این پرسش، باید بگوییم که تقریباً هیچ محدودیتی وجود ندارد و تنها محدودیت برای پلتفرمهایی است که میتوان از آنها استفاده کرد. iOS و Android اهداف اصلی برای Firebase SDK هستند و از web ،Flutter ،Unity و C++ بهطورگسترده پشتیبانی میکنند. همچنین، باید بدانید که Admin SDK برای زبانهای مختلف موجود است که با هر مؤلفه موردنیاز احتمالی، میتوانید از آن استفاده کنید.
کتابخانهای به نام FirebaseUI (اندروید و iOS و وب) وجود دارد که مجموعهای از ابزارهای مفید را برای تسهیل توسعه با Firebase فراهم میکند. پروژههایی مانند AngularFire نیز هستند که SDKهای وب را برای استفاده با Angular قرار میدهند. این پروژهها منبعباز هستند.
جمعبندی
Firebase چیست؟ فایربیس مجموعهای از ابزارها و سرویسهای گستردهای است که توسعهدهندگان را در ایجاد برنامههای وب و موبایل قدرتمند و مقیاسپذیر یاری میدهد. با استفاده از Firebase، بهراحتی میتوانید پایگاه داده، ذخیرهسازی ابری، موتور تحلیل، پیامرسانی ابری و سرویسهای دیگر را در برنامههای خود اضافه کنید.
همچنین، Firebase ازطریق SDKها و ابزارهای مختلف توسعهدهندگان را در زبانهای دلخواهشان حمایت میکند. با درنظرگرفتن مزیتها و محدودیتهای Firebase، میتوانید تصمیم بگیرید از این پلتفرم با دانش کاملتری استفاده کنید. باتوجهبه توصیهها و بهرهگیری از قابلیتهای Firebase نیز، برنامههای خود را با کیفیت و عملکرد کمنظیر میتوانید توسعه دهید و تجربه کاربری بهتری برای کاربرانتان بهارمغان بیاورید.
Firebase در لغت بهمعنای «آتشنشانی» است که در ابتدا فقط ازطریق API خدمات چت آنلاین را ارائه میداد. بااینحال، در پاسخ به پرسش «Firebase چیست؟»، باید بگوییم که Firebase چیزی جز پلتفرم توسعه اپلیکیشن موبایل گوگل نیست که قرار است به شما در ساخت و بهبود و رشد اپلیکیشن کمک کند.
سؤالات متداول
۱. Firebase چیست؟
Firebase پلتفرم توسعه برنامه با پشتیبانی گوگل است که در سال ۲۰۱۱، جیمز تامپلین و اندرو لی آن را توسعه دادند.
۲. مزایای Firebase چیست؟
شروع رایگان، پایگاههای داده مطمئن، پلتفرم همهکاره و مقیاسپذیری، تنها برخی از مزایای فایربیس بهحساب میآیند.
۳. آیا فایربیس پایگاه داده است؟
Firebase پلتفرم است، نه فقط پایگاه داده.