phpMyAdmin چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

برای نگهداری اطلاعات وب‌سایت‌ها به پایگاه داده‌های قدرتمندی مانند MySQL یا MariaDB نیاز است. سیستم‌های مدیریت دیتابیس سایت‌ها ساختار پیچیده‌ای برای بسیاری افراد دارند. به‌همین‌دلیل نرم‌افزارهای رایگان و متن بازی (Open Source) مانند phpMyAdmin برای سهولت مدیریت پایگاه‌ داد‌ه‌ها ایجاد شده‌اند.

بااستفاده از این ابزار به‌راحتی می‌توان عملیات مربوط به کار با دیتابیس از تغییر ساختار جدول‌ها گرفته تا ایجاد، حذف و اصلاح داده‌ها را انجام داد. این نرم‌افزار به زبان PHP نوشته شده و وظیفه‌ی کنترل پایگاه داده وب‌سایت و اپلیکیشن‌های شما را به‌صورت گرافیکی برعهده دارد. اگر نمی‌دانید phpMyAdmin چیست، چه ویژگی‌هایی دارد و چگونه کار می‌کند. نگران نباشید، در این مقاله شرح کاملی از این نرم‌افزار کاربردی ارائه خواهد شد.

phpMyAdmin چیست؟

phpMyAdmin اپلیکیشنی تحت‌وب برای مدیریت پایگاه‌های داده MySQL و MariaDB با رابط کاربری گرافیکی (GUI) است که در در 9 سپتامبر 1998 ایجاد شده است. با استفاده از این ابزار، می‌توانید بدون دانش زبان SQL، جدول‌ها و فیلدها را ایجاد و ویرایش و حذف کنید. در phpMyAdmin، بیش از هزاران دستور و امکانات آماده برای مدیریت پایگاه‌های داده وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید و امکان اجرای کدهای SQL نیز وجود دارد.

phpMyAdmin نرم‌افزاری متن‌باز و تحت مجوز General Public License (به‌اختصار GNU) است که بیش از ۸۰ زبان زنده دنیا RTL و LTR ازجمله انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، پرتغالی، ایتالیایی، آلمانی، لهستانی، ترکی و چینی را پشتیبانی می‌کند. این نرم‌افزار را می‌توانید روی پلتفرم‌های مختلف از‌جمله ویندوز، مک‌او‌اس ایکس، لینوکس و یونیکس و روی مرورگرهای وب نظیر فایرفاکس، کروم، سافاری و اینترنت اکسپلورر استفاده کنید.

phpMyAdmin نرم‌افزاری متن‌باز و تحت مجوز General Public License (به‌اختصار GNU) است که بیش از ۸۰ زبان زنده دنیا ازجمله انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، پرتغالی، ایتالیایی، آلمانی، لهستانی، ترکی و چینی را پشتیبانی می‌کند.

این نرم‌افزار را می‌توانید روی پلتفرم‌های مختلف از‌جمله ویندوز، مک‌او‌اس ایکس، لینوکس و یونیکس و روی مرورگرهای وب نظیر فایرفاکس، کروم، سافاری و اینترنت اکسپلورر استفاده کنید.

پی اچ پی مای ادمین چه کاربردی دارد؟

phpMyAdmin ابزاری قدرتمند برای مدیریت پایگاه داده‌هاست. با استفاده از این ابزار، می‌توانید به‌راحتی جداول را ایجاد و حذف و ویرایش کنید و کارهای دیگری مانند ورود یا صدور اطلاعات را به‌راحتی انجام دهید.

این ابزار امکانات بسیاری دارد که صرفاً باید در هنگام استفاده، آن‌ها را مشاهده کنید. پی اچ پی مای ادمین به کاربران اجازه می‌دهد دسترسی مدنظرشان را صادر کنند تا به‌صورت گروهی روی پروژه‌هایشان کار کنند. هدف اصلی این نرم‌افزار مدیریت MySQL از‌طریق وب است.

phpMyAdmin چه ویژگی‌هایی دارد؟

phpMyAdmin ویژگی‌های بسیاری دارد که با به‌روزرسانی‌های مداوم، روزبه‌رو در حال افزایش هستند.

مزایای پی‌اچ‌پی‌مای‌ادمین

• ایجاد و حذف و ویرایش پایگاه داده‌ها
• ایجاد و حذف و ویرایش اطلاعات و جداول
• صدور و ورود داده‌ها
• اجرای کوئری‌های SQL
• جستجو در بین داده‌ها
• مدیریت کاربران و سطح دسترسی کاربران
• پشتیبانی از اکثر ویژگی‌های زبان MySQL، ازجمله تریگرها و کلیدهای خارجی
• قابلیت نصب روی انواع سیستم‌عامل‌ها و سرورها
• قابلیت پشتیبان گیری از داده‌ها
• مدیریت آسان ازطریق موبایل
• پشتیبانی از چندین زبان زنده دنیا
• رابط کاربری گرافیکی
• دارای مجوز GNU
• متن‌باز و رایگان با کاربری آسان

معایب phpMyAdmin 

• عدم پشتیبانی از سایر دیتابیس‌ها
• رابط کاربری قدیمی و پیچیده
• عدم پشتیبانی از قابلیت کامپایل خودکار.
• نصب دشوار؛ زیرا برای نصب به سه ابزار نرم افزار دیگر نیاز دارد که عبارتند از سرور Apache، PHP و MySQL

phpMyAdmin چگونه کار می‌کند؟

phpMyAdmin با اتصال به سرور پایگاه داده MySQL و با استفاده از زبان برنامه‌نویسی PHP کار می‌کند. پس از اتصال موفق به سرور، کاربران می‌توانند پایگاه‌های داده خود را درون پی اچ پی مای ادمین مشاهده و در‌صورت لزوم، کدهای SQL خود را اجرا کنند.

همچنین، بسیاری از شرکت‌های میزبانی سرور از این ابزار استفاده می‌کنند تا به مشتریانشان امکان دهند پایگاه داده‌ خود را از راه دور مدیریت کنند. شما می‌توانید این ابزار را به‌رایگان دانلود و روی هر کامپیوتر یا سرور یا سیستم‌عاملی نصب کنید که PHP را اجرا می‌کند (مانند ویندوز و لینوکس).

 قابلیت شخصی سازی

phpMyAdmin علاوه‌بر ویژگی‌های مهم خود، طیف گسترده‌ای از گزینه‌های سفارشی‌سازی را نیز ارائه می‌دهد تا بتوانید ظاهر اپلیکیشن خود را طبق میلتان ویرایش کنید. در این ابزار، می‌توانید همه‌چیز را از ظاهر و نمای کلی گرفته تا نحوه نمایش داده‌ها تغییر دهید.

مقایسه phpMyAdmin و MySQL

• MySQL یک پایگاه داده یادیتابیس است که اطلاعات ما درون آن ذخیره می‌شود.
• phpMyAdmin یک برنامه تحت وب برای مدیریت داده‌های MySQL است.

به زبان ساده، MySQL پایگاه داده است و phpMyAdmin ابزاری برای دسترسی به داده های آن پایگاه داده است.

مراحل دانلود و نصب phpMyAdmin

همانطور که گفته شد phpMyAdmin ابزاری مبتنی بر وب است که به صورت یک وب سایت ارائه می‌شود. این ابزار معمولا به طور پیش فرض روی سیستم‌های مدیریت هاست نصب است و می‌توانید از آن استفاده کنید اما اگر نیاز دارید آن را روی سیستم خود و به صورت آفلاین اجرا کنید باید ابتدا آن را دانلود و سپس مراحل نصب آن را پیش ببرید.

پیش نیاز‌ها

• Web server – Apache, Nginx, IIS
• PHP
• Database – MySQL, MariaDB
• Web Browser

البته ابزاری‌هایی مانند Xampp و Wampp و… به طور پیش فرض phpMyAdminرا برای سیستم شما به همراه پیش نیاز ها نصب می‌کنند و می‌توانید استفاده کنید.

نسخه‌های phpMyAdmin

phpMyAdmin همانند بسیاری از اپلیکیشن‌ها دائما به روز رسانی هایی با قابلیت‌های جدید ارائه می‌دهد. البته phpMyAdmin به طور پیش فرض روی بسیاری از سیستم عامل‌ها نصب است که به طور خودکار نسخه آن را آپدیت می‌کنند. این ابزار به روش‌های مختلفی و در سیستم‌های مختلفی پیکربندی می‌شود که ممکن است روش به روز رسانی آن کمی متفاوت باشد.

از جولای 2015، همه نسخه‌های phpMyAdmin به صورت رمزنگاری توسط توسعه‌دهنده امضا شده‌اند. باید بررسی کنید که امضا با آرشیوی که دانلود کرده اید مطابقت داشته باشد. دستورالعمل‌های تأیید در مستندات ما در بخش تأیید صحت نسخه‌های phpMyAdmin قرار داده شده است.

نسخه phpMyAdmin 5.2.0

نسخه phpMyAdmin 5.2.0 که در 2022-05-11 معرفی شد ویژگی‌های زیادی را به همراه داشت. البته در این نسخه باگ های بسیار زیادی شناسایی و رفع شدند و همچنین یک مشکل شبکه نیز در این ابزار حل شد.

تغییرات نسخه 5.2.0:

• پشتیبانی از Microsoft Internet Explorer حذف شد
• به PHP 7.2 یا جدیدتر نیاز دارد
• به پسوند openssl PHP نیاز دارد
• مدیریت بهبود یافته سیستم CA باندل و cacert.pem، در صورت نیاز به Mozilla CA باز می گردد
• اصطلاحات “master/slave” را با “primary/replica” جایگزین کنید
• عملگر “NOT LIKE %…%” را به جستجوی جدول اضافه کنید
• پشتیبانی از موتور Mroonga را اضافه شده
• اضافه کردن پشتیبانی برای قفل کردن حساب
• چندین اصلاح و بهبود در کتابخانه تجزیه کننده SQL
• رفع بسیاری از باگ‌های گزارش شده

نسخه phpMyAdmin 4.9.10

نسخه phpMyAdmin 4.9.10 که پشتیبانی مادام العمر دارد دیگر ویژگی جدیدی به آن اضافه نمی‌شود. سایت سازنده این ابزار اعلام کرده که نسخه 4 صرفا برای رفع مشکلات امنیتی و باگ های بزرگ به روز رسانی می‌شود و همچنین توصیه کرده که حتما به نسخه 5 آپدیت نمایید.

تغییرات نسخه 4.9.10:

• پشتیبانی از PHP 5.5 تا 7.4

نسخه توسعه Development

این نسخه برای برنامه نویسان در گیت هاب وجود دارد که اگر برنامه نویس هستید می‌توانید کدها را بخوانید و مشکلات آن را حل کنید و یا ویژگی جدیدی اضافه کنید و …

مخزن phpMyAdmin Git در https://github.com/phpmyadmin/phpmyadmin.git قرار دارد و می‌توانید با استفاده از GitHub آن ها را به صورت آنلاین دریافت کنید. توجه داشته باشید که phpMyAdmin از Composer برای مدیریت کتابخانه‌های خود استفاده می‌کند. هنگام استفاده از نسخه های توسعه git باید Composer را به صورت دستی اجرا کنید.

نسخه phpMyAdmin 5.3+snapshot

نسخه phpMyAdmin 5.3+snapshot به همراه آخرین Commit ایجاد شده در گیت نیز برای این ابزار موجود است که می‌توانید آخرین تغییرات کدها را درون آن مشاهده کنید.

نسخه پایدار Stable

phpMyAdmin همچنین یک نسخه پایدار یا Stable ارائه کرده است که در صورت نیاز می‌توانید از آن استفاده کنید.

نسخه های قدیمی تر

نسخه‌های قدیمی تر phpMyAdmin از جمه نسخه های 1 و 2 و 3 و … را می‌توانید در این صفحه مشاهده نمایید. همچنین می توانید آنها را از مخزن Git phpMyAdmin دریافت کنید. توجه داشته باشید نسخه‌های قدیمی‌تر پشتیبانی نمی‌شوند.

دموی phpMyAdmin

شما می‌توانید دموی اجرا شده phpMyAdmin را به صورت آنلاین و در سایت رسمی به آدرس زیر ببینید.

demo.phpmyadmin.net

جمع‌بندی

phpMyAdmin نرم‌افزار رایگان تحت‌وب و به زبان PHP است که برای مدیریت پایگاه‌های داده MySQL و MariaDB استفاده می‌شود. پی اچ پی مای ادمین به شما کمک می‌کند تا به‌راحتی با پایگاه داده و جداول خود بدون نیاز به دانش برنامه‌نویسی ارتباط برقرار کنید.

همچنین، می‌توانید داده‌های جدید ایجاد یا داده‌های موجود در جداول را مستقیماً از‌طریق رابط کاربری آن ویرایش یا حذف کنید. نکته دیگر اینکه امکان توسعه گروهی آن نیز فراهم شده است تا برنامه‌نویسان بتوانند روی پروژه شما کار کنند.

سؤالات متداول

1. آیا استفاده از پی اچ پی مای ادمین ضروری است؟

 پی اچ پی مای ادمین ابزاری برای مدیریت پایگاه داده است که می‌تواند کارهای شما را آسان‌تر و سریع‌تر انجام دهد. باوجوداین، استفاده از آن ضروری نیست.

2. آیا phpMyAdmin منسوخ شده است؟

خیر، در حال به‌روزرسانی است.

3. برای استفاده از phpMyAdmin به چه چیزی نیاز داریم؟

این ابزار را با استفاده از مرورگر وب می‌توان اجرا کرد.

4. فایل‌های phpMyAdmin در کجا ذخیره می‌شوند؟

فایل‌های phpMyAdmin در وب‌سرور آپاچی ذخیره می‌شوند.

5. تفاوت بین phpMyAdmin و Mysql چیست؟

Mysql نوعی پایگاه داده است؛ اما phpMyAdmin اپلیکیشنی تحت‌وب برای مدیریت پایگاه داده است.

6. تفاوت بین PHP و phpMyAdmin چیست؟

PHP زبان برنامه‌نویسی‌ای است که برای ایجاد phpMyAdmin به‌کار رفته؛ اما پی اچ پی مای ادمین ابزاری برای مدیریت پایگاه‌های داده است.

7. چه ابزاری جایگزین پی اچ پی مای ادمین است؟

DBeaver جایگزینی رایگان و متن‌باز است که می‌تواند یکی از انتخاب‌های شما باشد.