RPM چیست؟ بسته های RPM چطور نصب و حذف می شوند؟
در این مقاله میخوانید
RPM آر پی آم یا Red Hat Package Manager یکی از پرکاربرترین ابزارهای مدیریت بسته در ردهت ( Redhat ) است که در توزیع هایی همانند RHEL , CentOS و Fedora بکار می رود. ابزار ذکر شده این امکان را به وجود می آورد که کاربران و مدیران سرور بسادگی قدام به نصب، به روز رسانی، بدست آوردن اطلاعات، حذف و تعمیر بر روی بسته های سیستم عامل های لینوکس و یونیکس نمایند
بسته های RPM معمولا با پسوند فایل rpm شناخته می شوند که شامل کتابخانه و فایل های کامپایل شده ایست که جهت نصب نرم افزار می باشد. در این مقاله دستور های پر کاربرد ابزارRPM تشریح خواهد شد و به کمک آن می توانید با سادگی بیشتری نرم افزار ها و پکیج های مختلف را بر روی لینوکس نصب نمائید و یا نرم افزار های موجود را حذف ، تعمیر و یا بروزرسانی نمائید.
خرید انواع سرویسهای لینوکس پارس پک
از این مقاله میتوانید برای مدیریت سرویسهای لینوکسی خود استفاده کنید و اگر قصد خرید سرور لینوکس پارس پک را دارید، میتوانید با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید. همچنین، میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به لینکهای زیر مراجعه کنید.
برخی از حقایق در مورد (RPM (Red Hat Package Manager
- RPM یک ابزار رایگان و تحت لایسنس GPL میباشد
- RPM تمامی اطلاعات بسته های نصب شده را در مسیر /var/lib/rpm نگهداری می کند
- RPM معمولا اطلاعات بیشتری را در خود جای داده است از جمله نام بسته به همراه محل قرارگیری و پیش نیازها اطلاعات مربوط به نسخه بسته نصبی
- پنج عمل اصلی بر روی بسته های نصبی توسط RPM Install برای نصب بسته های rpm به کار می رود.
- Remove برای پاک کردن ، حذف بسته های rpm به کار می رود.
- Upgrade برای به روز رسانی بسته های rpm به کار می رود.
- Verify جهت بررسی بسته های مختلف rpm به کارمی رود.
- Query جهت بازبینی بسته های rpm به کار می رود.
بسته های RPM را از کجا دانلود کنیم؟
پیدا کردن پکیج های RPM مناسب برخی مواقع بسیار چالش برانگیز می باشد، از همین رو آشنایی با وب سایت های معتبر برای دانلود پکیج های مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. در اینجا نام برخی سایت های معتبر را برای دریافت بسته های RPM ذکر می کنیم:
- http://rpmfind.net
- http://freshrpms.net
- http://rpm.pbone.net
چگونه بررسی نمودن امضا بسته RPM ؟
همیشه پیش از نصب یک بسته بر روی سیستم عامل گنولینوکس خود بررسی می کنیم که امضا PGP بسته نصبی درست و صحیح باشد، برای این منظور از گزینه checksig به صورت ذیل استفاده می کنیم:
rpm –checksig pidgin-2.7.9-5.el6.2.i686.rpm
pidgin-2.7.9-5.el6.2.i686.rpm: rsa sha1 (md5) pgp md5 OK
چگونه یک بسته RPM را نصب کنیم؟
برای نصب بسته های rpm می بایست از گزینه -i استفاده می کنیم، برای مثال اقدام به نصب بسته pidgin می کنیم.
- rpm -ivh pidgin-2.7.9-5.el6.2.i686.rpm
- -i نصب بسته rpm
- -v نمایش اتفاقات هنگام نصب
- -h نمایش # هنگام نصب بسته
بررسی پیش نیازهای یک بسته RPM پیش از نصب آن
توسط دستور ذیل اقدام به بررسی پیش نیاز های بسته BitTorrent پیش از نصب میکنیم و تمامی پیش نیازها به درستی نمایش داده می شود.
rpm -qpR BitTorrent-5.2.2-1-Python2.4.noarch.rpm
/usr/bin/python2.4
python >= 2.3
python(abi) = 2.4
python-crypto >= 2.0
python-psyco
python-twisted >= 2.0
python-zopeinterface
rpmlib(CompressedFileNames) = 2.6
-q پرس وجو در مورد یک بسته نصبی
-p لیست قابلیت هایی که بسته درخواست می کند
-R لست قابلیت هایی که هر کدام ازپیش نیازها این بسته درخواست می کند
چگونه از نصب یک بسته اطلاع پیدا کنیم؟
می توانیم توسط گزینه -q اقدام به بررسی نصب یک بسته بر روی سرور کنیم.
rpm -q BitTorrent
چگونه از فایل های که یک بسته RPM بر روی سرور نصب می کند آگاه شویم؟
می توانیم برای مشاهده فایل هایی که یک بسته rpm بر روی سرور لینوکس نصب می کند از گزینه ( ql ( query list استفاده کنیم.
rpm -ql BitTorrent
/usr/bin/bittorrent
/usr/bin/bittorrent-console
/usr/bin/bittorrent-curses
/usr/bin/bittorrent-tracker
/usr/bin/changetracker-console
/usr/bin/launchmany-console
/usr/bin/launchmany-curses
/usr/bin/maketorrent
/usr/bin/maketorrent-console
/usr/bin/torrentinfo-console
چگونه بسته های rpm که اخیرا نصب شده است را بر روی سرور مشاهده کنیم؟
بسته های که اخیرا نصب شده است را می توانیم از طریق گزینه -qa به همراه –last مشاهده کنیم.
rpm -qa –last
به چه صورت تمامی بسته های rpm نصب شده بر روی سرور را مشاهده کنیم؟
می توانیم با نوشتن دستور ذیل در سرور خود اقدام به مشاهده تمامی بسته های نصب شده نمائید.
rpm -qa
چگونه یک بسته RPM را به روز رسانی کنیم؟
درصورتی که قصد به روز رسانی یک بسته rpm را داشته باشیم می توانید از گزینه -U برای این منظور استفاده کنیم و یکی از میزیایی که در هنگام بسته rpm استفاده می کنیم این است که پیش از به روز رسانی بسته مورد نظر از آن یک پشتیبان تهیه کرده که درصورت عدم بروز رسانی صحیح بسته فعلی بازگردانی گردد.
rpm -Uvh nx-3.5.0-2.el6.centos.i686.rpm
به چه صورت بسته های RPM را حذف نمائيم؟
برای حذف بسته های rpm نصب شده بر روی سرور می توانید از گزینه -e استفاده نمائيم
rpm -ev nx
حذف بسته های rpm بدون حذف فایل های پشتیبان
در هنگام حذف بسته های rpm ممکن است که فایل های نصب شده پیش نیاز بسته فعلی توسط بسته های دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرند و پس از حذف برنامه های دیگر دچار خطا گردند. برای حذف بدون بسته های پیش نیازاز گزینه –nodeps استفاده می کنیم.
rpm -ev –nodeps vsftpd
چگونه بررسی کنیم که فایلی که بر روی سرور نصب شده است مربوط به کدام بسته rpm می باشد؟
بعضی مواقع موردی به وجود می آید که می خواهیم بررسی کنیم که فایل فعلی نصب شده بر روی سرور ما متعلق به کدام بسته میباشد برای این منظور از دستور ذیل استفاده می کنیم.
rpm -qf /usr/bin/htpasswd
Httpd-tools-2.2.15-15.el6.centos.1.i686
چگونه اطلاعاتی از بسته ای که نصب کرده ایم بر روی سرور بدست آوریم؟
معمولا بسته rpm که بر روی سرور خود نصب می کنیم به صورت مجزا دارای اطلاعات اضافی می باشد برای این منظور می توانیم از گزینه -qi استفاده کنیم.
rpm -qi vsftpd
Name : vsftpd Relocations: (not relocatable)
Version : 2.2.2 Vendor: CentOS
Release : 11.el6 Build Date: Fri 22 Jun 2012 01:54:24 PM BDT
Install Date: Mon 17 Sep 2012 07:55:28 PM BDT Build Host: c6b8.bsys.dev.centos.org
Group : System Environment/Daemons Source RPM: vsftpd-2.2.2-11.el6.src.rpm
Size : 351932 License: GPLv2 with exceptions
Signature : RSA/SHA1, Mon 25 Jun 2012 04:07:34 AM BDT, Key ID 0946fca2c105b9de
Packager : CentOS BuildSystem <http://bugs.centos.org>
URL : http://vsftpd.beasts.org/
Summary : Very Secure Ftp Daemon
Description :
vsftpd is a Very Secure FTP daemon. It was written completely from
scratch.
بدست آوردن اطلاعات بسته rpm پیش از نصب
فرض کنید که شما یک بسته از اینترنت دانلود نموده اید و قصد دارید پیش از نصب اطلاعاتی را از بسته مورد نظر بدست آوردید، برای اینکار می توانید از دستور ذیل استفاده نمائید.
rpm -qip sqlbuddy-1.3.3-1.noarch.rpm
Name : sqlbuddy Relocations: (not relocatable)
Version : 1.3.3 Vendor: (none)
Release : 1 Build Date: Wed 02 Nov 2011 11:01:21 PM BDT
Install Date: (not installed) Build Host: rpm.bar.baz
Group : Applications/Internet Source RPM: sqlbuddy-1.3.3-1.src.rpm
Size : 1155804 License: MIT
Signature : (none)
Packager : Erik M Jacobs
URL : http://www.sqlbuddy.com/
Summary : SQL Buddy â Web based MySQL administration
Description :
SQLBuddy is a PHP script that allows for web-based MySQL administration.
چگونه بدست آوردن مستندات یه بسته rpm ؟
پس از نصب بسته مورد نظر قصد داریم که با استفاده از مستندات بسته اقدام به آشنایی با قابلیت ها و توانایی های نرم افزار نمایم.
rpm -qdf /usr/bin/vmstat
/usr/share/doc/procps-3.2.8/BUGS
/usr/share/doc/procps-3.2.8/COPYING
/usr/share/doc/procps-3.2.8/COPYING.LIB
/usr/share/doc/procps-3.2.8/FAQ
/usr/share/doc/procps-3.2.8/NEWS
/usr/share/doc/procps-3.2.8/TODO
چگونه بررسی کنیم که تمامی فایل های یک بسته به درستی نصب شده است ؟
می توان از طریق دستور ذیل اقدام به بررسی فایل های نصب شده مورد نظر بر روی سرور نمائيم.
rpm -Vp sqlbuddy-1.3.3-1.noarch.rpm
S.5….T. c /etc/httpd/conf.d/sqlbuddy.conf
چگونه وارد نمودن کلید GPG یک بسته ؟
برای وارد نمودن کلید های بسته GPG در سیستم عامل های RHEL/CentOS/Fedora می بایست دستور ذیل را به کار برد و کلید مورد نظر را ایجاد نمود.
rpm –import /etc/pki/rpm-gpg/RPM-GPG-KEY-CentOS-6
چگونه مشاهده کلیدهای GPG نصب شده ؟
برای مشاهده کلید های GPG نصب شده بر روی سیستم خود از دستورذیل استفاده نمائیم.
rpm -qa gpg-pubkey*
gpg-pubkey-0608b895-4bd22942
gpg-pubkey-7fac5991-4615767f
gpg-pubkey-0f2672c8-4cd950ee
gpg-pubkey-c105b9de-4e0fd3a3
gpg-pubkey-00f97f56-467e318a
gpg-pubkey-6b8d79e6-3f49313d
gpg-pubkey-849c449f-4cb9df30
به چه صورت دیتابیس RPM را درصورت خراب شدن مجددا rebuild کنیم؟
در بعضی مواقع ممکن است که نصب کنند بسته های RPM دچار خطا شده و از کار افتاده و در چنین مواقعی می توان با دورباره سازی پایگاه بسته های نصبی این مورد را رفع کنیم. برای این منظور می توانیم از دستورات ذیل استفاده نمائيم.
cd /var/lib
rm __db*
rpm –rebuilddb
rpmdb_verify Packages
جمعبندی
در این مقاله از آموزش لینوکس، به بررسی RPM و کلیه مواردی که در ارتباط با آن باید بدانید، پرداختیم.
سوالات متداول:
RPM در چه توزیع هایی بکار می رود؟
RHEL , CentOS و Fedora
بسته های RPM معمولا با چه پسوند فایل شناخته میشود؟
در بیشتر اوقات این بسته ها با پسوند فایل ار پی ام(rpm) شناخته میشود.
بسته های RPM را از کجا میتوانیم دانلود کنیم؟
از سایت های http://rpmfind.net، http://freshrpms.net و http://rpm.pbone.net میتوانید دانلود کنید.