دیتابیس ابری (DBaaS) چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

پایگاه داده به عنوان سرویس چیست؟ در سال‌های اخیر، تکنولوژی ابری رو به افزایش است و در سراسر دنیا این تکنولوژی در حال همه گیری است. از جمله تکنولوژی‌های ابری می‌توان به سرور و هاست ابری اشاره کرد. اما یکی دیگر از خدمات ابری دیتابیس ابری نام دارد. در این مقاله می‌خواهیم در مورد دیتابیس، دیتابیس ابری، انواع آن، و مزایا و معایب آن صحبت کنیم.

پایگاه داده یا دیتابیس (Database) چیست؟

ابتدا باید با مفهوم دیتابیس آشنا شویم. دیتابیس یا همان پایگاه داده همانطور که از نامش پیداست، جایی برای ذخیره داده‌ها می‌باشد.

پایگاه داده در گذشته

در گذشته، در همه شرکت‌ها و ادارات مکانی به نام بایگانی وجود داشت که تمام اطلاعات مربوط به آن اداره در این بخش نگهداری می‌شد. فرد یا افرادی نیز مسئول نگهداری این اطلاعات بودند. این اطلاعات با شیوه خاصی مانند دسته بندی بر اساس سال، ماه، حروف الفبا و بسیاری روش‌های دیگر دسته بندی می‌شدند.

اما با پیشرفت تکنولوژی و استفاده گسترده از کامپیوترها، مردم متوجه شدند که می‌توان اطلاعات کاغذی را حذف، و همه اطلاعات را به کامپیوترها منتقل کرد. بدین ترتیب، دیتابیس‌ها شکل گرفتند.

تعریف تخصصی دیتابیس

دیتابیس با نام‌های دیگری مانند پایگاه داده یا بانک اطلاعاتی نیز خوانده می‌شود. در واقع دیتابیس به مجموعه‌ای از اطلاعات گفته می‌شود که دسته‌بندی و سازماندهی شده‌اند. این داده‌ها در جدول‌های مختلف به صورت منظم دسته بندی می‌شوند که می‌توانند مستقل از یکدیگر نیز عمل کنند. اما به طور کلی به هم مرتبط هستند.

مقایسه دیتابیس با بایگانی

بررسی تخصصی سرویس پایگاه داده ابری

برای مقایسه یک دیتابیس و بایگانی اداره، اطلاعات ۱۰ سالهٔ مربوط به مشتریان یک شرکت که دارای ۱۰ نوع محصول مختلف می‌باشد، را در نظر بگیرید. در این صورت، یک جدول حاوی اطلاعات مربوط به محصول x می‌باشد، دیگری مربوط به محصول y، و … . حال هر جدول حاوی اطلاعات مربوط به ماه و سوال و نام مشتری و قیمت می‌باشد. همه این اطلاعات به جای گرفتن حجم بزرگی از پرونده‌ها و کاغذ، در گوشه‌ای از یک تراشه سخت‌افزاری کامپیوتر جای می‌گیرد.

فواید دیتابیس

1. نظم و ترتیب اطلاعات

با استفاده از دیتابیس، ذخیره اطلاعات با نظم و ترتیب خاصی انجام می‌گردد که باعث سازماندهی دقیق اطلاعات می‌شود. در مثال بالا، همه اطلاعات مربوط به یک محصول، در یک جدول و با نظم خاصی ذخیره خواهند شد. در این صورت، بطور مثال جمع کل فروش به صورت ماهانه و سالانه به آسانی قابل دسترسی خواهد بود.

۲. دسترسی آسان به اطلاعات

زمانی که اطلاعات در دیتابیس ذخیره شود، قطعا پس از سال‌ها برای به دست آوردن برخی اطلاعات، نیاز به جستجو خواهد بود. مثلا به مشتریان روز ۱۵م ماه سوم از ده سال پیش را نیاز دارند. در این صورت، با استفاده از جستجوی پیشرفته کامپیوتری، با فیلتر کردن اطلاعات می‌توان براحتی به اطلاعات دلخواه رسید.

دیتابیس ابری

تا اینجا در مورد تعریف دیتابیس صحبت شد تا بدانیم دقیقا دیتابیس چیست و به چه منظورهایی استفاده می‌شود. اما یکی از بروزترین انواع دیتابیس، دیتابیس ابری می‌باشد. حال قصد داریم این نوع دیتابیس را تعریف کرده و مزایا و معایب آن را بیان کنیم.

تعریف دیتابیس ابری

این نوع دیتابیس از طریق پلتفرم ابری ساخته شده و در دسترس کاربران قرار می‌گیرد. در واقع، دیتابیس ابری بسیاری از ویژگی‌های دیتابیس قدیمی را با استفاده از انعطاف پذیری رایانش ابری انجام می‌دهد. دیتابیس ابری یا DBaaS که مخفف عبارت Database as a Service می‌باشد، نوعی از پایگاه داده است که در قبال دریافت هزینه‌ای از کاربر،‌ به صورت اینترنتی در اختیارشان قرار می‌گیرد. پایگاه داده ابری روی زیرساخت‌های شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اجرا می‌شود.

سرویس پایگاه داده ابری چیست و چه استفاده هایی دارد؟

قابلیت های یک هاست

برای راه‌اندازی بسیاری از سایت‌ها، باید یک هاست داشته باشیم. هاست مورد نظر باید دارای دو قابلیت باشد:

1. توانایی اجرای کدهای زبان برنامه نویسی که سایت با آن نوشته شده است. به عنوان مثال سایت وردپرسی به زبان برنامه نویسی PHP نیاز دارد و هاست مورد نظر باید قابلیت خواندن و اجرای آن را داشته باشد.

2. برای ذخیره اطلاعات یک سایت یا شرکت، هاست مورد نظر باید توانایی راه اندازی و اجرای دیتابیس را داشته باشد.

لزوم استفاده از DBaaS

زمانی، دارنده سایت ممکن است به این نتیجه برسد که نگه داری از این سرویس دیتابیس باعث اتلاف وقت و انرژی می‌شود. همچنین زمانی که اطلاعات ذخیره شده در دیتابیس به مرور زمان بیشتر و بیشتر می‌شود، سایز دیتابیس‌ها بزرگ‌تر خواهند شد. به علاوه، اقداماتی برای افزایش پرفورمنس سرویس دیتابیس مورد نیاز خواهد بود و نگهداری از آن برای دارنده سایت سخت خواهد شد. برای اداره، سازماندهی و محافظت این دیتابیس بزرگ نیاز به دانش، زمان، انرژی، و هزینه وجود دارد.

برای حل این مشکلات، برخی افراد با صرف هزینه و زمان، در صدد یادگیری این دانش و کسب تجربه لازم برای نگهداری و راه اندازی یک سرویس دیتابیس تخصصی هستند. اما روشی آسان تر استفاده از DBaas می‌باشد.

DBaaS به چه معناست؟

DBaaS مخفف عبارت Database as a service به معنی پایگاه داده به عنوان یک سرویس می‌باشد. برخی افراد با صرف وقت و هزینه می توانند هاست معمولی خود را به هاستی تبدیل کنند که قابلیت اجرای یک سرویس دیتابیس را دارا باشد. اما این روش ممکن است خطرات خود را داشته باشد. چون علم و تجربه کافی برای پشتیبانی از این دیتابیس را ندارند.

برای این منظور، شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنتی و ابری در قبال هزینه ای، حاضر به ارائه خدمات می‌باشند. به این صورت که یک سری دیتابیس‌هایی که توسط شرکت تعبیه و آماده شده‌اند، قابل اجاره کردن توسط کاربر سایت می‌باشد. کافیست فایل دیتابیس را اجاره کرده و ران کنید. روش دیگر نیز این است که از دیتابیس خام شروع کرده و آن را به سرویس خود وصل کنید.

این موضوع باعث می‌شود که نگهداری از دیتابیس‌های بزرگ که کار آسانی هم نیست، به عهده ارائه دهنده باشد. همچنین پرفورمنس دیتابیس‌های بزرگ و سازماندهی آن‌ها به عهده ارائه دهنده خواهد بود. در این صورت، این ارائه دهنده DBaaS می‌باشد که پرفورمنس را سازماندهی می‌کند تا بهترین بازده را برای شما و سایتتان داشته باشد.

مزایای دیتابیس ابری

دیتابیس ابری به جهت استفاده از تکنولوژی ابری و ارائه شده توسط شرکت‌هایی، مزایای زیادی دارد که به آنها می‌پردازیم.

روش ذخیره دیتابیس‌های بزرگ چگونه است و چرا دیتابیس ابری مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

1. استفاده آسان برای کاربران

دیتابیس ابری به کاربر این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به فراهم آوردن سخت افزار و نرم افزارهای مختلف، به اطلاعات پایگاه داده دسترسی ۲۴ ساعته داشته باشد.

2. دسترسی آسان و سریع

دسترسی به این نوع دیتابیس با استفاده از اینترنت می‌باشد. به همین جهت، کاربر هر زمان و با هر دستگاهی که به اینترنت متصل شود، می‌تواند به اطلاعات خود دسترسی پیدا کند.

3. پشتیبانی از دیتابیس‌های قدیمی

از دیتابیس‌های رابطه‌ای مانند MySQL و دیتابیس‌های NoSQL مانند Mongo و Apache couch پشتیبانی می‌کند.

4. کاهش خطای انسانی

شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنتی و ابری برای بهترین کانفیگ و تنظیمات امنیتی خود از اتوماسیون بهره می‌برند که باعث کاهش چشمگیر خطای انسانی، هنگام در دسترس بودن سرویس می‌شود.

5. بی نهایت بودن منابع

به دلیل مقیاس پذیری ابری این دیتابیس، امکان پر شدن منابع از بین می‌رود. به این ترتیب، اطلاعات و داده‌های با حجم بسیار بالا، بدون محدودیت در این نوع دیتابیس قابل ذخیره سازی خواهد بود.

6. پشتیبانی و بکاپ گیری

چون DBaaSها توسط شرکت‌ها ارائه داده می‌شوند، این شرکت‌ها وظیفه پشتیبانی از اطلاعات و بکاپ‌گیری را بر عهده دارند. همچنین پرفورمنس دیتابیس‌های بزرگ و سازماندهی آن‌ها به عهده شرکت ارائه دهنده خواهد بود.

۷. امنیت اطلاعات

چون اطلاعات مربوط به کسب و کارها برای صاحبان سایت از اهمیت ویژه ای برخوردار است، شرکت‌های ارائه دهنده خدمات DBaaS وظیفه محافظت اطلاعات را بر عهده دارند.

8. مقرون به صرفه بودن

برای سرویس‌های بزرگ؛ هزینه DBaaS نسبت به تبدیل هاست معمولی به هاست دارای قابلیت اجرای دیتابیس، مقرون به صرفه‌تر خواهد بود. همچنین دغدغه مسائل فنی و محافظت از اطلاعات را هم وجود دارد. در واقع بهترین تنظیمات روی DBaaS انجام شده که شما می‌توانید با پرداخت اجاره آن، از آن استفاده کنید.

ملاک انتخاب بهترین DBaaS

چطور بهترین DBaaS را انتخاب کنیم؟ معیارهای خرید بهترین دیتابیس ابری چیست؟

۱. منابع مناسب

برای انتخاب یک دیتابیس ابری مناسب، با توجه به میزان منابع مورد نیاز خود باید بهترین پلن را انتخاب کرد. دیتابیس‌های ابری با مقادیر مختلف رم، پردازشگر، و میزان فضا به پلن‌های مختلفی تقسیم می‌شود که توسط شرکت‌های ارائه دهنده خدمات ابری قابل اجاره می‌باشد.

2. خدمات مناسب

شرکت‌های ارائه دهنده خدمات، با توجه به میزان مبلغی که دریافت می‌کنند، خدمات متفاوتی را ارائه می‌دهند. خدماتی مانند بکاپ‌گیری منظم داده‌ها، حفظ امنیت داده‌ها و … از مواردیست که باید به آن توجه کرد.

3. هزینه

قبل از خرید DBaaS مورد نظر، باید هزینه آن را تخمین زد. با یک جستجوی ساده در اینترنت می‌توان مبلغ دریافتی بابت اجاره DBaaS ارائه شده توسط شرکت‌های مختلف را باهم مقایسه کرد و بهترین گزینه را انتخاب کرد.

4. تغییر سرویس

هنگام انتخاب سرویس دیتابیس ابری، باید به این نکته توجه کرد که اگر زمانی قصد توقف خدمات گرفتن از شرکت را نداشتیم، آیا شرکت حاضر به دادن بکاپ اطلاعات ما خواهد بود یا آن را به عنوان گرو پیش خود نگه می‌دارد تا مجبور به ادامه با آنها باشیم.

خلاصه آنچه گفته شد

در این متن گفتیم که دیتابیس باعث نظم دهی اطلاعات و دستیابی آسان به اطلاعات می‌شود. اما با گذشت زمان و افزایش اطلاعات، کم کم مدیریت حجم بزرگی از اطلاعات کار سختی می‌شود. به همین دلیل، شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنتی، به منظور کم کردن دغدغه مردم، در قبال دریافت مبلغی، خدمات متفاوتی از جمله یک دیتابیس آماده، پشتیبانی از اطلاعات، و حفظ امنیت را به کاربر ارائه می‌دهند. این خدمات و این نوع دیتابیس را DBaas می‌نامند.

از جمله مزایای DBaaS استفاده از پلن‌های مختلف با توجه به میزان منابع مختلف، مقرون به صرفه بودن، نداشتن دغدغه حفظ اطلاعات، پشتیبانی و ارائه پرفورمنس مناسب توسط ارائه دهنده می‌باشد.

کلام آخر

با توجه به آنچه گفته شد، هنگام خرید یک DBaaS باید به مواردی از جمله هزینه، میزان منابع، پشتیبانی، امنیت اطلاعات، پشتیبانی DBaaS مورد نظر از زبان برنامه نویسی که سایتتان با آن نوشته شده است، و موارد دیگر توجه کرد. در این صورت، می توان بهترین انتخاب را در دیتابیس ابری داشت.

سوالات متداول

۱. معنی DBaaS چیست؟

عبارت DBaaS مخفف عبارت Database as a service می‌باشد که به این معنی است که شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنتی دیتابیس را به عنوان سرویس ارائه می‌دهند و خدمات و پشتیبانی‌هایی توسط این شرکت‌ها انجام می‌شود.

۲. آیا DBaaS گران است؟

تبدیل یک هاست معمولی به هاستی با قابلیت اجرای دیتابیس، هزینه بر می‌باشد، و از طرفی دیگر سازماندهی و مدیریت حجم بزرگی از اطلاعات نیازمند تخصص می‌باشد. با توجه به این نکات و سختی‌ها، اجاره یک DBaaS بسیار راحت تر و مقرون به صرفه تر خواهد بود.

۳. با اجاره DBaaS چگونه امنیت اطلاعات ما تامین می‌شود؟

با توجه به اینکه یک شرکت خدمات را ارائه می‌دهد، و این شرکت دارای افراد متخصص در این زمینه می‌باشد، تدارکات امنیتی دیتابیس شما را نیز فراهم می‌کند. همچنین با استفاده از بکاپ‌گیری منظم، امکان از بین رفتن اطلاعات شما وجود ندارد.

۴. تفاوت دیتابیس‌های قدیمی و دیتابیس‌های ابری چیست؟

دیتابیس‌های قدیمی دارای منابع محدود بودند، در حالیکه دیتابیس‌های ابری منابع گسترده و قابل تمدید دارند. همچنین، در دیتابیس‌های قدیمی دارنده سایت خودش وظیفه پشتیبانی و حفظ و نگهداری اطلاعات را داشت. اما در سرویس DBaaS این وظایف و بسیاری خدمات دیگر توسط ارائه دهنده سرویس انجام می‌شود.