وبینار چیست؟ فهرست انواع ابزارهای راه‌اندازی سرویس برگزاری وبینار

امروزه تمایل به برگزاری وبینار در سطح جهانی رو به افزایش است. اما برگزاری وبینارهای مختلف پیش نیازها و ابزارهایی را نیاز دارد. در این مطلب ابتدا در خصوص تعریف وبینار، و سپس انواع راه‌های برگزاری وبینار و مزایا و معایب آنها صحبت خواهیم کرد.

وبینار چیست؟

وبینار (webinar) به معنی سمینار تحت وب (web based seminar) می‌باشد. در واقع سمینار یا همایشی که با استفاده از اینترنت و به صورت آنلاین برگزار می‌شود را وبینار گویند. علت گرایش بسیاری از کسب و کارها به برگزاری وبینار به جای همایش این است که برای وبینار نیازی به اجاره مکان و حضور فیزیکی نیست. از سویی دیگر، شرکت کنندگان درچنین گردهمایی با نشستن در منزل خود، می‌توانند از مطالب وبینار استفاده کنند. همچنین با استفاده از webinar، شرکت کنندگان از سراسر دنیا می‌توانند بدون محدودیت گرد هم آیند.

وبینار چیست؟

تجهیزات مورد نیاز جهت برگزاری وبینار

• برای برگزاری وبینار مواردی وجود دارد که جز ملزومات یک وبینار می‌باشد.
• کامپیوتر شخصی یا لپ تاپ
• سیستم مجهز به وب کم و میکروفن برای ارسال با کیفیت صدا و تصویر
• اتصال به اینترنت پرسرعت جهت برگزاری با کیفیت تر وبینار
• ابزار و نرم افزار برای برگزاری وبینار

در ادامه قصد داریم به تفصیل در خصوص ابزارهای راه اندازی سرویس برگزاری وبینار صحبت کنیم.

انواع روش‌ها برای برگزاری وبینار

زمانی که فردی قصد برگزاری وبینار داشته باشد، به چندین روش می‌تواند وبینار خود را برگزار کند:

1. استفاده از سایت‌های ارائه دهنده وبینار

برخی سایت‌ها وجود دارند که در قبال دریافت هزینه ای،‌ سرویس‌های وبینار را ارائه می‌دهند. این سایت‌ها وظیفه بلیت فروشی وبینار را بر عهده دارند.آن‌ها با توجه به تعداد کاربران همزمان و سایر خدمات، پکیج‌هایی با قیمت‌های متفاوت ارائه می‌دهند.

آموزش برگزاری وبینار

نحوه سفارش وبینار

نحوه کار با این سایت‌ها چنین است که فردی فرد برگزار کننده وبینار، ابتدا در یکی از این سایت‌های ارائه دهنده رویدادهای آنلاین ثبت نام می‌کند. سپس باید برای وبینار خود یک عنوان مشخص کرده و رویداد را تعریف کند. در مرحله بعدی نوبت به تعریف بلیط یا کد تخفیف برای شرکت کنندگان وبینار می‌رسد.

برای انجام این کار، فرد برگزارکننده وبینار باید در حساب کاربری که در سایت ارائه دهنده وبینار وجود دارد، بلیت یا کد تخفیف صادر کند. در آخرین مرحله، وبینار قابل فروش برای کاربران و شرکت کنندگان خواهد بود.

سایت‌های زیادی برای برگزاری رویداد آنلاین وجود دارد. از جمله این سایت‌ها می‌توان به ایوند (evand.com) و یادای (yaday.ir) و ایسمینار (eseminar.tv) اشاره کرد. این سه وب سایت از جمله سایت‌های معروف ارائه ابزارهای برگزاری وبینار یا همان رویدادهای آنلاین در ایران می‌باشند. برای کار با چنین وب سایت‌هایی نیازی به اعمال یا انجام هیچ کار فنی نیست.

معایب کار با سایت‌های ارائه دهنده خدمات وبینار

برای کار وب‌سایت‌های پولی برگزارکننده وبینارو سمینار حتما باید مبلغی را به عنوان کمیسیون به آنها پرداخت کرد. اگر قصد برگزاری وبینارهای زیادی را داشته باشید، هزینه رو به افزایش خواهد بود.

در این صورت کار با اینگونه سایت‌ها برای فرد برگزارکننده به صرفه نخواهد بود. از سویی دیگر، سایت‌های مختلف، خدمات و پشتیبانی‌های متنوعی را ارائه می‌دهند. اگر احیانا سایتی پشتیبانی خوب و بموقع نداشته باشد، باعث ضررهای مالی و سرمایه گذاری برای برگزارکننده وبینار خواهد شد.

چگونه یک کلاس آنلاین یا وبینار برگزار کنیم؟

2. خریداری لایسنس وبینار

یکی دیگر از روش‌های برگزاری وبینار، خریداری لایسنس از یک سرویس برگزارکننده وبینار می‌باشد. در اینجا قصد داریم دو سرویس برگزارکننده وبینار که یکی محبوبیت جهانی و دیگری محبوبیت ایرانی دارد، توضیحاتی ارائه دهیم.

پلتفرم زوم

زوم (zoom) محبوب ترین سرویس برگزارکننده وبینار در سراسر دنیا می‌باشد. برای کار با زوم باید لایسنس را خریداری کرد تا بتوان از خدمات رویدادهای آنلاین آن استفاده کرد. پلتفرم زوم با توجه به استفاده کاربر، پلن‌های مختلفی جهت خرید اکانت zoom meeting ارائه داده است:

1. پلن بیسیک (basic) که برای کاربر شخصی بوده و رایگان می‌باشد.
2. پلن پرو (pro) که برای گروه‌های کوچک بوده و برای استفاده باید مبلغ 139.90 دلار به صورت سالانه پرداخت کرد.
3. پلن بیزینس (business) که برای گروه و شرکت‌های متوسط می‌باشد و با پرداخت مبلغ 189.90 دلار سالانه می‌توانید از این اکانت استفاده کنید.
4. پلن اینترپرایز (enterprise) برای شرکت‌ و هلدینگ‌های بزرگ مناسب است. در این پلن با پرداخت مبلغ 223.20 دلار از زوم میتینگ استفاده می‌شود.

برای اطلاع دقیق از قیمت‌ها و شرایط می‌توانید به سایت zoom.com مراجعه کنید.

معایب استفاده از زوم

از معایب استفاده از زوم برای ایرانیان پرداخت دلاری در تهیه لایسنس می‌باشد. پرداخت دلاری برای ایرانیان دردسرهای زیادی دارد و اغلب افراد حدالامکان از پرداخت‌های دلاری دوری می‌کنند. از دیگر معایب کار با زوم برای ایرانیان موضوع استفاده از فیلتر شکن (VPN) هنگام لاگین در زوم می‌باشد.

همان‌طور که می‌دانید کار با وی‌پی‌ان باعث کاهش سرعت اینترنت و حتی امکان تخریب اطلاعات سیستم شما می‌شود.

ابزارهای برگزاری وبینار چیست؟

پلتفرم اسکای روم

در مقابل پلتفرم زوم، یک رقیب ایرانی به نام اسکای روم (skyroom) وجود دارد. کاربر می‌تواند از اسکای روم نیز برای خود لایسنس خریداری کرده و برای وبینارهای خود استفاده کند. اسکای روم برای ایرانیان آسان تر می‌باشد و تقریبا مطابق با سرورهای ایران است.

اسکای روم با توجه به تعداد کاربران همزمان پکیج‌ها و قیمت‌های متفاوتی دارد. برای تعداد ۳۰ کاربر قیمت ماهانه 230.000 تومان و برای 3000 کاربر مبلغ ماهانه 21.600.000 تومان در نظر گرفته می‌شود. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به skyroom.online مراجعه کنید.

مزایا و معایب اسکای روم

چون اسکای روم یک سایت ایرانی می‌باشد،‌ محدودیت استفاده از فیلترشکن را ندارد و بسیار مناسب است. ولی همانطور که قیمت‌ها و پکیج‌ها را مشاهده می‌کنید،‌ بسیار هزینه بر می‌باشد. بنابراین برای استفاده زیاد و طولانی مدت،‌ باید هزینه زیادی صرف شود.

3. سرویس وبینار روی سرور خودتان

یکی از کارهای دیگری که برای راه اندازی ابزارهای سرویس وبینار می‌باشد، این است که شما یک سرور اجاره کنید. بدین ترتیب برگزاری سمینار را روی سرور خودتان انجام دهید. برای این منظور دو ابزار رایگان (open source) وجود دارد که در حقیقت بقیه سرویس‌ها هم به احتمال زیاد از آنها استفاده می‌کنند. در ادامه به تفصیل در مورد این دو سرویس توضیح خواهیم داد:

انواع روش های برگزاری وبینار

بیگ بلو باتن

اولین سرور پرطرفدار بیگ بلو باتن (big blue button) می‌باشد که کاملا رایگان است. بیگ بلو باتن یک نرم افزار open source است که امکان برگزاری وبینار و رویدادهای آنلاین را برای کاربر به راحتی فراهم می‌کند. این نرم افزار قابل نصب بر روی لینوکس به خصوص توزیع اوبونتو می‌باشد.

بیگ بلو باتن نرم افزاری ساده اما کاملا پیشرفته می‌باشد که امکان برگزاری یک سمینار تحت وب را با تمام امکانات برای فرد برگزار کننده فراهم می‌کند. چون کار با بیگ بلو باتن بسیار آسان می‌باشد، در سراسر دنیا طرفداران فراوانی دارد.

نحوه استفاده از بیگ بلو باتن

برای استفاده از بیگ بلو باتن به یک سرور اختصاصی نیاز دارید. شما می‌توانید از شرکت پارس پک سرور اختصاصی خود را تهیه کنید. باید توجه داشته باشید که سرور اختصاصی شما باید شامل حداقل‌های زیر باشد:

1. حداقل ۶ گیگ رم
2. سی پی یو ۴ هسته ای
3. پهنای باند با سرعت خوب
4. حداقل ۲۰ گیگ هارد

پس از تهیه سرور اختصاصی برای خودتان، باید سیستم عامل سرور اوبونتو را روی سرور خود نصب کنید تا بتوانید از بیگ بلو باتن استفاده کنید.

جیتسی میت

دومین منبع جیتسی میت (jitsi meet ) نام دارد که کاملا رایگان و open source می‌باشد. جیتسی میت بستری ایجاد کرده که کاربران می‌توانند به آن اعتماد کنند. زیرا جلسات و وبینارها در جیتسی میت کاملا خصوصی طراحی شده اند. جلسات جیتسی میت با ورود اولین شرکت کننده تشکیل می‌شوند و با ترک آخرین شرکت کننده از بین می‌رود.

به این معنی که اگر بعدها دوباره یک نفر بخواهد وارد این جلسه شود، ارتباطی با جلسه قبلی ندارد و یک جلسه کاملا مجزا خواهد بود. حتی امکان رمز دهی برای ورود به جلسه وجود دارد.

برای برگزاری وبینار توسط جیتسی میت نیز به سرور اختصاصی نیاز دارید که می‌توانید از پارس پک سرویس اختصاصی خود را خریداری کرده و جیتسی میت را روی سرورتان نصب کنید.

چطور یک وبینار برگزار کنیم؟

جمع بندی بهترین پلتفرم های برگزاری وبینار

همانطور که گفتیم با گسترش تکنولوژی،‌گرایش به سمت خدمات اینترنتی رو به افزایش می‌باشد. بدین صورت که افراد حتی تشکیل وبینار را به سمینارهای حضوری ترجیح می‌دهند. اما برای تشکیل وبینار، چندین روش وجود دارد. به تفصیل بیان کردیم که فرد برگزارکننده وبینار می‌تواند از سایت‌های مخصوص مانند ایسمینار و ایوند خدمات وبینار دریافت کنند.

همچنین امکان خرید لایسنس از طریق پلتفرم‌های مختلف مانند زوم و اسکای روم و برگزاری وبینار وجود دارد. اما هر کدام از این موارد معایب و محدودیت‌های زیادی از جمله استفاده از فیلترشکن، و هزینه‌های سرسام آور برای تعداد بالای وبینار وجود دارد. سپس در خصوص نصب وبینار روی سرور اختصاصی صحبت شد.

نکته جالب توجه این است که نمونه‌های قبلی مانند ایوند و زوم و اسکای روم و… از همین روش نصب بر روی سرور اختصاصی استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، سرویس برگزاری رویداد آنلاین وبینار لحظه نگار، یادای و اسکای روم از بیگ بلو باتن بهره می‌برند. همچنین کافه بازار که جدیدا سرویس برگزاری رویداد آنلاین بنام قرار ارائه می‌دهد،‌ از جیتسی میت استفاده می‌کند.

نرم افزار برگزاری وبینار

کلام آخر…

با توجه به آنچه گفته شد، بهترین و مقرون به صرفه ترین روش برگزاری وبینار، نصب نرم افزارهای برگزاری رویداد آنلاین روی سرور اختصاصی می‌باشد. زیرا محدودیت‌ها و معایب روش‌های قبلی گفته شده را ندارد. شما می‌توانید از طریق شرکت پارس پک، یک سرور اختصاصی خریداری کرده و سپس یکی از پلتفرم‌های رایگان گفته شده را روی سرور خود نصب کنید تا به صورت مادام العمر از خدمات رویدادهای آنلاین بدون هزینه استفاده کنید.

سوالات متداول

1. وبینار چیست و چگونه کار می کند؟

وبینار یک رویداد آنلاین جذاب است که در آن یک سخنران یا گروه کوچکی از سخنرانان، یک سخنرانی را به مخاطبان زیادی ارائه می‌دهند. در این ابزار آنلاین ارسال سؤالات، پاسخ به نظرسنجی‌ها و استفاده از سایر ابزارهای تعاملی امکان‌پذیر است.

2. هدف از برگزاری وبینار چیست؟

هدف اصلی وبینار ارائه موضوعی جذاب، مرتبط و آموزنده برای دیگران است. با این حال، برخی از ارائه دهندگان ممکن است از وبینارها برای شبکه سازی یا تبلیغ یک محصول با پیگیری شرکت کنندگان از طریق نظرسنجی، نظرسنجی، ایمیل یا سوالاتی چالش‌برانگیز استفاده کنند.

3. آیا زوم یک وبینار است؟

با وبینارهای ویدیویی زوم می‌توانید به صورت مجازی سمینار برگزار کنید. از طرفی ویدیو را با مخاطبان زیاد به صورت عمومی یا خصوصی به اشتراک بگذارید. میزبانی یک وبینار با حداکثر 50000 شرکت کننده در زوم امکان‌پذیر است.

4. مزایای وبینار چیست؟

1. راحت
2. دسترسی به طیف وسیعی از مخاطبین
3. مقرون به صرفه

5. معایب وبینار چیست؟

1. فرصت های محدود برای تعامل و کار گروهی (البته برای ارائه دهنده خوب است!)
2. فعالیت‌های گروهی کم (این هم برای مجری عیب محسوب نمی‌شود!)