PaaS چیست؟ هر آنچه باید درباره سرویس PaaS بدانید!

PaaS چیست؟ سرویس PaaS مانند یک رستوران است. مانند زمانی که شما ترجیح می‌دهید به‌جای درست کردن چلوکباب در خانه، آن را به‌صورت حاضر و آماده در رستوران میل کنید. اگر به‌عنوان یک توسعه‌دهنده یا برنامه‌نویس، دغدغه زیرساخت اپلیکیشن و سایت، خوردوخوراک را از شما گرفته، PaaS کار را برایتان راحت می‌کند. در این مقاله از بلاگ پارس پک، قصد معرفی راهکار قدرتمندی را داریم که شما را از دردسر سخت‌افزار و زیرساخت نجات خواهد داد. پس از خواندن این مقاله از آموزش‌های سرویس میزبانی بلاگ پارس پک، به‌طور کامل با کارایی، مزایا، معایب و نمونه‌های PaaS آشنا خواهید شد.

سرویس PaaS چیست؟

سرویس PaaS مخفف Platform as a Service PaaS یک مدل سرویس‌دهی پلتفرم ابری است که به شما اجازه می‌دهد تا بدون دردسرهای مدیریت زیرساخت، روی توسعه برنامه‌های خود تمرکز کنید و زیرساختی که برای توسعه برنامه نیاز دارید، از جمله سرور، پایگاه‌ داده، ابزارهای توسعه و موارد دیگر را در اختیارتان قرار می‌دهد. شما فقط به اندازه منابعی که استفاده می‌کنید، هزینه می‌پردازید؛ در نتیجه می‌توانید درعین صرفه‌جویی در هزینه‌های زیرساخت، به‌سرعت برنامه خود را به بازار عرضه کنید.

تصور کنید به‌جای اینکه ساعت‌ها وقت خود را صرف نصب و راه‌اندازی سرور و نرم‌افزار کنید، به‌راحتی و در عرض چند دقیقه یک پلتفرم ابری کامل و آماده به کار برای توسعه، اجرا و مدیریت برنامه‌های خود داشته باشید. این چیزی است که Platform as a Service یا سرویس PaaS به شما ارائه می‌دهد.

PaaS شامل چه مواردی می‌شود؟

برخلاف مدل‌های خدمات IaaS یا SaaS، راه‌حل‌های PaaS مخصوص توسعه اپلیکیشن و نرم‌افزار بوده و معمولاً شامل موارد زیر هستند:

• زیرساخت ابری: مراکز داده، فضای ذخیره‌سازی، تجهیزات شبکه و سرورها
• نرم‌افزار واسط: سیستم‌های عامل، فریمورک‌ها، کیت‌های توسعه (SDK)، کتابخانه‌ها و موارد دیگر
• رابط کاربری: رابط کاربری گرافیکی (GUI)، رابط خط فرمان (CLI)، رابط API و برخی اوقات هر سه مورد.

پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS) معمولاً به عنوان یک پلتفرم ابری آنلاین با امنیت بالا ارائه می‌شود. توسعه‌دهندگان می‌توانند از طریق اینترنت به آن دسترسی داشته باشند. این راهکار به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد از هر جایی که هستند، روی پروژه‌ها کار کنند و به‌راحتی با سایر اعضای تیم خود همکاری داشته باشند. برنامه‌ها مستقیماً روی سرویس PaaS ساخته می‌شوند و پس از تکمیل، بلافاصله آماده استفاده هستند.

PaaS، مثل یک فرشته نجات است که توسعه‌دهندگان را از دردسرهای زیرساخت برنامه‌نویسی نجات می‌دهد.

کاربرد PaaS چیست؟

پس از اینکه فهمیدیم PaaS چیست، سراغ کاربرد آن می‌رویم. این مدل، یک پلتفرم کامل برای توسعه، تست و نگهداری نرم‌افزارها است. به عبارت دیگر، سرویس PaaS یک محیط مجازی بوده که برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان می‌توانند در آن برنامه‌های خود را بنویسند و اجرا کنند، بدون اینکه نگرانی در مورد زیرساخت داشته باشند.

سرویس PaaS امکاناتی مانند محیط توسعه، سرویس پشتیبانی برنامه، پایگاه داده و امنیت را فراهم می‌کند. همچنین، از طریق PaaS، به‌عنوان توسعه‌دهنده می‌توانید به‌راحتی و با سرعت بالا برنامه‌های خود را ارتقا دهید. به‌عبارتی، سرویس PaaS برای تیم‌های توسعه نرم‌افزار و کسانی مناسب است که دنبال سرعت و آسانی در توسعه و انتشار برنامه‌ هستند.

چند مثال شناخته شده از PaaS

اگر بخواهیم دستی بر کاربرد PaaS ببریم، باید بگوییم یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار از PaaS می‌تواند برای توسعه وب‌سایت فروشگاهی خود استفاده کند. همچنین یک شرکت با استفاده از PaaS قادر به توسعه برنامه کاربردی موبایل برای مشتریان و کارکنان خواهد بود. چند مثال شناخته شده از PaaS عبارت‌اند از:

۱. Heroku

 این یکی از معروف‌ترین سرویس‌های PaaS است که برای توسعه و استقرار برنامه‌های وب استفاده می‌شود. Heroku به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا برنامه‌های خود را با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی محبوب مانند Ruby ،Node.js ،Python و PHP توسعه داده و در پلتفرم ابری آن را میزبانی کنند.

۲. Microsoft Azure

این پلتفرم ابری از طرف مایکروسافت ارائه می‌شود و انواع سرویس‌های PaaS را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند. Azure به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های خود را با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی متنوعی مانند .NET ،Java ،Python و Node.js مدیریت کنند.

۳. Google App Engine

این سرویس از سوی گوگل ارائه می‌شود و به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا برنامه‌های خود را به‌راحتی و بدون نگرانی از زیرساخت در محیط ابری میزبانی کنند. Google App Engine از زبان‌های برنامه نویسی متنوعی مانند Python، Java ،PHP و Go پشتیبانی می‌کند.

۴. محصول PaaS پارس پک

سرویس PaaS پارس پک یک پلتفرم ابری است که به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به دانش مدیریت سرور، اپلیکیشن‌های خود را توسعه و استقرار دهید. این پلتفرم ابری سه حالت مختلف برای ایجاد اپلیکیشن‌ها ارائه می‌دهد:

• اپلیکیشن‌های آماده: با چند کلیک، اپلیکیشن‌های آماده مانند وردپرس، گرافانا، GitLab و MySQL را روی دامنه خود راه‌اندازی کنید.
• اپلیکیشن‌های داکری: با استفاده از Dockerfile یا ایمیج‌های موجود در DockerHub، اپلیکیشن‌های خود را روی PaaS پارس پک اجرا کنید.
• زبان‌های برنامه‌نویسی: سورس‌کد اپلیکیشن خود را به یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی پشتیبانی‌شده مانند Python ،PHP ،Golang، و NodeJS آپلود و آن را روی دامنه خود راه‌اندازی کنید.

مزایا و معایب PaaS چیست؟

 تا این بخش فهمیدیم PaaS چیست و چه کاربردی دارد. اگر بخواهیم زیروبم این راهکار ابری را دربیاوریم، نیاز است با مزایا و معایب آن هم آشنا شویم.

مزایای PaaS چیست؟

مزیت اصلی PaaS سادگی و راحتی برای کاربران است. ارائه‌دهنده PaaS بسیاری از زیرساخت‌ها و خدمات فناوری اطلاعات را ارائه می‌دهد و کاربران می‌توانند از طریق یک مرورگر وب در هر نقطه‌ای از جهان به آن دسترسی داشته باشند.

۱. سرعت بیشتر در رساندن محصول به بازار

سرویس PaaS ایرانی یا خارجی به شما کمک می‌کند تا برنامه‌های خود را سریع‌تر به بازار عرضه کنید. با PaaS، خیالتان از بابت زیرساخت، نصب و راه‌اندازی یا مدیریت سرور راحت است. شما می‌توانید به‌سادگی برنامه خود را آپلود و از آن استفاده کنید.

۲. نگهداری راحت

راهکار PaaS به‌طورکامل مدیریت شده است. به این معنی که ارائه دهنده PaaS مسئول تمام جنبه‌های نگهداری زیرساخت و پلتفرم است؛ در نتیجه از نگرانی در مورد امنیت، به‌روزرسانی و بکاپ‌گیری خلاص خواهید شد.

۳. قیمت‌گذاری مقرون‌به‌صرفه

در استفاده از سرویس PaaS شما فقط برای منابع مصرفی هزینه می‌کنید. همین امر، در صرفه‌جویی هزینه‌های توسعه و استقرار نرم افزار به شما کمک خواهد کرد.

۴. قابلیت ارتقای آسان

با سرویس PaaS ایرانی یا خارجی دیگر نگران ظرفیت منابع نیستید. PaaS به شما امکان می‌دهد تا مقیاس خود را متناسب با نیازهایتان افزایش یا کاهش دهید. یعنی دیگر لازم نیست نگران این باشید که وب‌سایت یا اپلیکیشن شما حین جذب ترافیک بالا ارور داده یا به‌اصطلاح داون می‌شود.

۵. دسترسی انعطاف‌پذیر

منظور از دسترسی انعطاف‌پذیر در PaaS چیست؟ این مزیت به شما امکان می‌دهد از هر کجا و با هر دستگاهی به وب‌سایت یا اپلیکیشن خود دسترسی داشته باشید. یعنی تیم‌های توسعه و DevOps می‌توانند بدون محدودیت با یکدیگر در ارتباط باشند و بهره‌وری بیشتری را حتی در فاصله دور تجربه کنند.

۶. امنیت پایدار

یکی دیگر از مزایای PaaS، امنیت پایدار این سرویس است. از امنیت وب‌سایت یا اپلیکیشن شما محافظت می‌کند. ارائه دهندگان PaaS مسئولیت امنیت زیرساخت را بر عهده دارند و بهترین شیوه برای حفظ امنیت این پلتفرم ابری را پیاده‌سازی می‌کنند.

معایب PaaS چیست؟

با وجود مزایای PaaS از برخی معایب آن نمی‌توان غافل شد. یکی از اصلی‌ترین معایب PaaS، وابسته بودن آن به عملکرد ارائه‌دهنده است. در صورت بروز مشکل برای ارائه‌دهنده، کسب‌وکار شما نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. همچنین در بسیاری از موارد، انتقال خدمات و داده‌ها از یک پلتفرم PaaS به دیگری کار آسانی نیست. همین امر محدودیت‌هایی را برای کسب‌وکار شما ایجاد می‌کند. علاوه‌براین، اگر ارائه دهنده از پشتیبانی یک زبان برنامه‌نویسی خاص دست بکشد یا مجموعه دیگری از ابزارهای توسعه را ارائه دهد، ممکن است بر کسب‌وکار شما تاثیر بگذارد.

PaaS چطور کار می‌کند؟

PaaS توسط یک ارائه‌دهنده خدمات ابری (CSP) ارائه می‌شود و کاربران معمولاً از طریق یک مرورگر وب به آن دسترسی دارند. در اینجا مراحل کارکرد سرویس PaaS را شرح خواهیم داد:

۱. ایجاد برنامه

شما با استفاده از ابزارها و زبان‌های برنامه‌ویسی موجود در پلتفرم ابری PaaS، برنامه خود را ایجاد می‌کنید. این مرحله شامل نوشتن کدها، ایجاد پایگاه داده، طراحی رابط کاربری و سایر مراحل توسعه برنامه است.

۲. آپلود برنامه

بعد از ایجاد برنامه، شما آن را در سرویس PaaS آپلود می‌کنید. بسته به نوع PaaS، ابزارها و روش‌های مختلفی برای آپلود برنامه وجود دارد.

۳. پیکربندی و تنظیم برنامه

 PaaS به شما اجازه می‌دهد تا برنامه خود را پیکربندی و تنظیم کنید. شما می‌توانید تنظیمات مربوط به اندازه منابع، مقیاس‌پذیری، تنظیمات امنیتی و سایر پارامترهای برنامه را در مرحله سوم انجام دهید.

۴. مدیریت برنامه

با استفاده از ابزارهای مدیریت موجود در سرویس PaaS، می‌توانید برنامه خود را مدیریت کنید. این مرحله شامل بررسی وضعیت عملکرد برنامه، مانیتورینگ منابع، رفع اشکال و اجرای به‌روزرسانی‌ها و نسخه‌های جدید برنامه است.

۵. استفاده از سرویس‌های اضافی

 PaaS معمولاً امکان استفاده از سرویس‌های اضافی را فراهم می‌کند. هنگام خرید سرویس PaaS می‌توانید سرویس‌های اضافی را بررسی کنید. این سرویس‌ها می‌توانند شامل پایگاه داده، سیستم پیام‌رسانی، سرویس احراز هویت و سرویس‌های برنامه‌نویسی مانند متد‌ها و کتابخانه‌ها باشند. با استفاده از این مراحل، سرویس PaaS به شما این امکان را می‌دهد تا فقط روی توسعه و اجرای برنامه خود تمرکز کنید.

دسته‌بندی انواع مدل‌ PaaS

پس از اینکه نحوه کار و کاربرد PaaS چیست را فهمیدیم، سراغ انواع مدل‌های PaaS می‌رویم. انواع PaaS براساس جنس پلتفرم، سطح کنترل و مدل توسعه متفاوت هستند. در زیر به برخی از اصلی‌ترین انواع PaaS اشاره شده است:

۱. Public PaaS

در این مدل PaaS، سرویس به‌عنوان یک راهکار عمومی ارائه می‌شود و برای همه کاربران عمومی در دسترس است. مانند AWS Elastic Beanstalk و Microsoft Azure.

۲. Private PaaS

در این نوع PaaS، پلتفرم به‌عنوان یک سرویس خصوصی برای سازمان یا گروه محدودی از کاربران در دسترس است. این نوع PaaS به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا برنامه‌های خود را در شبکه داخلی خود اجرا کنند. مانند Red Hat OpenShift و Cloud Foundry.

۳. Hybrid PaaS

این مدل PaaS، ترکیبی از مدل عمومی و خصوصی است که یک محیط PaaS ترکیبی ایجاد می‌کند. این نوع PaaS به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا نیازهای خود را براساس مزایای هر دو دسته قبلی برآورده کنند.

۴. Open PaaS

 این مدل PaaS، منبع باز است. یعنی می‌توانید کدهای آن را تغییر دهید. این راهکار برای کاربران انعطاف بیشتری فراهم می‌کند. مانند Google App Engine و Heroku.

۵. Container-based PaaS

 در این نوع PaaS، برنامه‌ها درون کانتینرها (مانند Docker) راه‌اندازی و اجرا می‌شوند. این نوع PaaS امکاناتی مانند مقیاس‌پذیری و قابلیت جابه‌جایی کانتینرها را فراهم می‌کند.

همچنین، در دسته‌بندی‌های دیگر می‌توان پلتفرم ابری PaaS را براساس سطح کنترل (منظور سطح کنترل کاربر روی زیرساخت) و مدل توسعه (مانند معماری سرویس‌ها و ابزارهای توسعه) دسته‌بندی کرد.

PaaS چه تفاوتی با Serverless دارد؟

تا این قسمت از مقاله احتمالا به‌طور کامل متوجه شدید PaaS چیست. در این قسمت سراغ تفاوت آن با یک نوع پلتفرم ابری دیگر می‌رویم. Serverless مخفف Serverless Computing به معنای محاسبات بدون سرور است. Serverless یک مدل ارائه خدمات ابری بوده که به توسعه‌دهندگان نرم‌افزار امکان می‌دهد تا نرم‌افزار خود را بدون نیاز به مدیریت سرور یا پایگاه داده اجرا کنند.

تفاوت اصلی بین PaaS و Serverless در این است که PaaS به توسعه‌دهندگان کنترل بیشتری روی زیرساخت می‌دهد، در حالی که در Serverless چنین خبری نیست!

در PaaS، توسعه‌دهندگان می‌توانند نوع سرور، سیستم‌عامل، پایگاه‌داده و سایر منابع زیرساخت را انتخاب کنند؛ درنتیجه انعطاف‌پذیری و قدرت عمل بیشتری برای پیاده‌سازی نرم‌افزار خواهید داشت. در Serverless، توسعه‌دهندگان فقط کد خود را وارد می‌کنند و سرویس ارائه دهنده Serverless زیرساخت و دیتابیس مورد نیاز برای اجرای نرم افزار را ارائه می‌دهد. با این راهکار، هرچند کارتان ساده‌تر است، اما انعطاف‌پذیری کمتری را تجربه خواهید کرد.

ویژگی	PaaS	Serverless
کنترل زیرساخت	توسعه‌دهندگان کنترل بیشتری دارند	توسعه‌دهندگان کنترل کمتری دارند
انعطاف‌پذیری	انعطاف‌پذیری بیشتری را ارائه می‌دهد	انعطاف‌پذیری کمتری را ارائه می‌دهد
سهولت استفاده	سخت‌تر Serverless است	آسان‌تر از PaaS است
هزینه	هزینه بیشتری دارد	هزینه کمتری دارد
مناسب برای	توسعه‌دهندگانی که به انعطاف‌پذیری بیشتری نیاز دارند	توسعه‌دهندگانی که به راحتی در استفاده نیاز دارند

جمع‌بندی

PaaS چیست؟ سرویس PaaS یک راهکار قدرتمند است که به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا برنامه‌های کاربردی خود را سریع‌تر، ساده‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر ایجاد کنند. اگر به دنبال راه‌حلی برای توسعه برنامه‌های کاربردی خود هستید، PaaS یک گزینه ارزشمند است. در این مقاله، همه‌چیز راجع به این راهکار کاربردی را بررسی کردیم. شما می‌توانید سوالاتتان را در این زمینه در بخش کامنت بنویسید تا کارشناسان پارس پک در سریع‌ترین زمان ممکن راهنمایی‌تان کنند.

سؤالات متداول

PaaS .۱ چیست؟

PaaS مخفف Platform as a Service است. سرویس PaaS به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به مدیریت سخت‌افزار یا زیرساخت، برنامه‌های کاربردی خود را توسعه داده و اجرا کنند.

۲. سرویس PaaS برای چه کسانی مناسب است؟

PaaS برای توسعه‌دهندگانی مناسب است که می‌خواهند بدون نیاز به مدیریت سخت‌افزار یا زیرساخت، برنامه‌های کاربردی خود را توسعه و اجرا کنند. PaaS همچنین برای سازمان‌هایی که می‌خواهند هزینه‌های زیرساخت و زمان توسعه برنامه‌های کاربردی را کاهش دهند، مناسب است.

۳. PaaS چه تفاوتی با IaaS و SaaS دارد؟

تفاوت اصلی بین PaaS ،IaaS و SaaS این است که PaaS یک پلتفرم کامل را برای توسعه و اجرا برنامه‌های کاربردی ارائه می‌دهد. IaaS فقط سخت‌افزار و SaaS فقط نرم‌افزار دراختیار توسعه‌دهنده قرار می‌دهد.