بررسی جامع انواع سیستم عامل‌های سرور و مزایا و معایب آن‌ها

اگر در حوزه دیجیتال مشغول هستید، حتما با سیستم عامل سرور، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اجزای زیرساخت دیجیتال آشنا هستید. باید گفت مدیریت منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری سرور بر عهده نرم‌افزار سرور است. اگر به‌دنبال ایجاد بستری برای اجرای وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و خدمات شبکه‌ای هستید، حتما به سیستم‌عامل‌های سرور نیاز پیدا می‌کنید. سیستم‌عامل‌های سرور انواع مختلفی دارند و انتخاب درست از میان آن‌ها، به‌طور مستقیم بر امنیت، پایداری و سرعت خدمات آنلاین تاثیر‌گذار خواهد بود. مفاهیم کلی سیستم‌عامل سرور، تفاوت‌ها آن با دیگر سیستم‌ها، ویژگی، انواع و نحوه گزینش بهترین سیستم عامل، از مهم‌ترین موضوعاتی هستند که در این مقاله از بخش آموزش سرور به آن‌ها اشاره خواهیم داشت.

سیستم عامل سرور چیست؟

سیستم‌عامل سرور (Server Operating System) نرم‌افزاری است که با نصب روی انواع سرورهای مجازی و فیزیکی، مدیریت منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری سرورها را بر عهده دارد. لازم به‌ذکر است سیستم‌عامل سرور یا ,OS برای پشتیبانی از چندین کاربر و سرویس همزمان طراحی و بهینه‌سازی شده است. این سیستم‌ها با محیط گرافیکی ساده و کاربرپسند، در مدیریت منابع بسیار پرقدرت هستند و هم‌چنین از نظر عملکرد شبکه و امنیت نیز، بسیار قوی ظاهر شده‌اند. برای آشنایی بیشتر با مفهوم سرور، مقاله سرور چیست را بخوانید.

تفاوت سیستم‌عامل سرور با سیستم‌عامل‌های معمولی

اگر به‌دنبال سیستم‌عاملی برای رفع نیازهای شخصی و کاربردهایی محدود هستید، سیستم عامل‌های معمولی، بهترین انتخاب برای شما هستند. اما اگر ارائه خدمات به مشتریان به‌طور همزمان و اجرای برنامه‌های متعدد روی سرورها از الویت‌های شماست، سیستم‌عامل سرور با مدیریت منابع سخت‌افزاری در حجمی گسترده، بهینه‌سازی عملکرد شما را به‌همراه خواهد داشت و پیشنهاد ما به شما است. تفاوت سیستم‌عامل سرور با سیستم‌عامل معمولی شامل پارامترهای گستره‌تری است که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت:

سیستم‌عامل سرور چگونه کار می‌کند؟

آیا می‌دانید بدون سیستم عامل سرور، هیچ وب‌سایتی قادر به اجرا نیست! سیستم‌عامل سرور بر روی سروری با معماری کلاینت-سرور اجرا می‌شود و سرویس‌های متعددی را به دستگاه‌های کلاینت درون شبکه ارائه می‌دهد. این سیستم عامل، ستون فقرات نرم‌افزاری را برای اجرای برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف تشکیل می‌دهد. یک سیستم عامل سرور، قابلیت‌های پیشرفته‌ای را برای اجرا، مدیریت، نظارت و کنترل برنامه‌ها، فرایندها و دستگاه‌های کلاینت-سرور دارد. قابلیت‌هایی از جمله سرورهای مختلف، از جمله وب سرور، فایل سرور، اپلیکیشن سرور، ایمیل سرور، پایگاه داده سرور و موارد دیگر.

نقش سیستم عامل سرور در عملکرد شبکه و خدمات آنلاین

همان‌طور که در بالا نیز اشاره شد، مدیریت ارتباطات شبکه، تخصیص پهنای باند، و تأمین امنیت داده‌های کاربران از وظایف سیستم‌عامل سرور هستند. هماهنگی بین ده‌ها سیستم، ذخیره اطلاعات، مدیریت و کنترل دسترسی‌ها، همگی مسئولیت‌هایی هستند که بدون وجود سیستم‌عامل سرور در شرکت‌های بزرگ، میسر نیست. اگر در زمینه هاستینگ وب (Web Hosting) فعالیت دارید، انتخاب سیستم‌عامل مناسب از انواع سیستم‌عامل‌های سرور، به‌طور مستقیم بر سرعت بارگذاری سایت و امنیت داده‌های کاربران، تاثیرگذار خواهد بود. اگر حفظ عملکردی پایدار در شبکه از دغدغه‌های شما هست با تهیه سرورهایی مجهز به سیستم عامل‌های به‌روز از پارس‌پک، این نگرانی را رفع کنید.

ویژگی‌های سیستم عامل سرور

سیستم‌عامل‌های سرور با پیکربندی خاص دارای ویژگی‌های متفاوتی نسبت به سرورهای معمولی هستند. در ادامه به بررسی این ویژگی‌ها خواهیم پرداخت:

• امنیت قابل توجه و قوی.
• مدیریت و کنترل دسترسی کاربران.
• پایداری بالا.
• آپتایم بالا.
• گزارش‌گیری قوی و مانیتورینگ قابل توجه.
• سازگاری با نرم‌افزارهای سرور مانند Apache و IIS.
• پیشبرد بخش عمده‌ای از کارها و وظایف توسط هسته سیستم عامل.
• حمایت از نرم‌افزارهای پیشرفته.
• اعمال پردازش‌های دشوار بدون افت عملکرد.
• اجرای مدیریت منعطف‌ با ارائه هم‌زمان رابط گرافیکی کاربر (GUI) و رابط دستوری (CLI).
• مجموعه‌ای کامل از ابزارهای مدیریتی و کنترلی.
• مهیاسازی هسته مدیریتی برای بازرسی کاربران، سطوح دسترسی و سیاست‌های امنیتی.
• حمایت از اعمال برنامه‌ها و سرویس‌های مختلف در محیطی یکپارچه.
• عرضه داشتن ابزارهای به‌روز منظم‌سازی سخت‌افزار، نرم‌افزار و شبکه.
• حمایت از نصب و فعال‌سازی پروگرام‌های سازمانی، تجاری و وب‌محور.

برای آن‌که با ویژگی‌های بهترین انواع سرور آشنا شوید، مقاله بهترین سرور را بخوانید.

انواع سیستم عامل‌های سرور

باید گفت سیستم‌عامل‌های سرور عموما در دوسته متن‌باز (Open Source) و تجاری (Commercial)، جای گرفته‌اند. سیستم‌‌عامل‌های متن باز رایگان هستند و می‌توان آن‌ها را به‌راحتی شخصی‌سازی کرد. در حالی که نسخه‌های تجاری دارای پشتیبانی رسمی و ویژگی‌های امنیتی پیشرفته هستند.

سیستم عامل سرور ویندوز (Windows Server)

ویندوز سرور برای مدیریت شبکه، میزبانی وب‌سایت‌ها، و اجرای برنامه‌های سازمانی، طراحی شده است. امکانات سامان‌دهی، منعطف با دیگر محصولات مایکروسافت و رابط کاربری آشنا، آن را به یکی از پرکاربردترین گزینه‌ها در محیط‌های تجاری تبدیل کرده است.

سیستم عامل سرور لینوکس (Linux)

آیا به‌دنبال یک سیستم‌عامل سرور بدون هزینه، پایدار و ایمن هستید که امکان مدیریت وب‌سایت‌ها و برنامه‌های سنگین را با مصرف منابع کم داشته باشد؟ لینوکس به عنوان سیستم‌عاملی متن‌باز دست شما را در جایگاه مدیر سرور بر کنترل کامل روی محیط سرور، نرم‌افزارها و تنظیمات شبکه، باز خواهد گذاشت.

Red Hat Enterprise Linux

اگر در یک محیط سازمانی مشغول هستید و پایداری سیستم‌عامل در کنار حرفه‌ای بودن آن برای شما پارامترهای قابل توجهی است، RHEL می‌تواند با پشتیبانی قوی، انتخاب مناسبی برای شما باشد. این نسخه تجاری با تمرکز بر امنیت، پایداری و پشتیبانی طولانی‌مدت، مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفته است.

سیستم عامل سرور یونیکس

اگر به دنبال یک سیستم‌عامل سرور قوی با پایداری طولانی مدت و امنیت قابل توجه هستید، سیستم عامل‌های مبتنی بر UNIX پیشنهاد مناسبی برای شما هستند. این سیستم عامل‌ها با توجه به اینکه پایه بسیاری از سیستم‌عامل‌های مدرن سرور هستند، برای محیط‌های حرفه‌ای و دیتاسنترها نیز کاربرد گسترده‌ای دارند.

سیستم عامل اختصاصی NetWare

برای افرادی به‌دنبال مدیریت شبکه‌های محلی و منابع مشترک توسعه یافته، سیستم عامل NetWare با تمرکز روی مدیریت فایل و سرویس‌های شبکه Novell، بهترین انتخاب است.

سیستم عامل سرور macOS

اگر از کاربران محصولات اپل هستند و به‌دنبال یک سرور با محیط کاربری گرافیکی زیبا و مناسب محصولات خود هستید، MACOS Server گزینه‌ای جذاب برای شما خواهد بود. از این سرویس می‌توانید برای پیشبرد برنامه‌های اختصاصی اپل و سرویس‌های کوچک سازمانی، استفاده کنید.

FreeBSD

سیستم‌عامل FreeBSD به‌عنوان یک سیستم‌عامل با قابلیت‌های شبکه‌ای قوی، امنیتی قابل توجه و پایداری در مدت زمان بالا، به کاربران پیشنهاد می‌شود. شباهت این سیستم‌عامل به سیستم عامل UNIX، در زمینه متن‌باز بودن و هم‌چنین محیط حرفه‌ای سرور، غیرقابل انکار است.

مقایسه سیستم عامل سرور لینوکس و ویندوز

در بازار فعلی، لینوکس و ویندوز سرور، دو گزینه اصلی هستند. این دو سیستم‌عامل مورد پذیرش عموم هستند و نیازهای متنوعی را پوشش می‌دهند. اگر با وب‌سرورها سروکار دارید و روی پروژه‌های توسعه محور مشغول هستید، لینوکس برای شما گزینه مناسب‌تری است. اما برای مدیریت در سطح سازمانی و همچنین کسب و کارهای کوچک و متوسط، سیستم‌عامل ویندوز، پیشنهاد ما به شماست.

نحوه انتخاب بهترین سیستم عامل برای سرور

اشراف به نوع فعالیت، بودجه مورد نظر و میزان دانش فنی، انتخاب بهترین سیستم‌عامل سرور را برای شما راحت‌تر خواهد کرد. اما در کنار شفاف‌سازی موارد بالا، نیاز است موارد دیگری هم پیش از تصمیم‌گیری بدانید که در ادامه به آن‌ها اشاره کردیم:

• نوع سرویس: برای پروژه‌های برپایه PHP یا MySQL، لینوکس بهترین پیشنهاد است و برای برنامه‌هایی مبتنی بر .NET، ویندوز سرور مناسب‌تر است.
• امنیت: اگر اعتماد و امنیت برای شما، با توجه به نوع داده‌های موجود، دارای اهمیت است، سیستم‌عاملی را انتخاب کنید که با بروزرسانی مدام، امنیت چند لایه و بالایی را برای شما فراهم کند.
• پشتیبانی: داشتن پشتیبانی رسمی و فعال، برای سیستم‌عامل مورد نظر از واجبات است.
• مدیریت و نصب: در سیستم‌عامل‌هایی با رابط کاربری ترکیبی، مدیریت و نصب آن نیاز به دانش فنی دارد.
• سازش با دیگر نرم‌افزارها: قبل از انتخاب سیستم‌عامل خود، نرم‌افزارها و اسکریپت‌های خود را بررسی کرده و از سازش آن‌ها با سیستم‌عامل خود مطمئن شوید.

پارس‌پک با ارائه سرورهای لینوکسی و ویندوزی با پشتیبانی قوی، امکان انتخاب دلخواه بر اساس نیاز شما را فراهم کرده است. هم‌چنین مشورت با کارشناسان ما، انتخابی بی‌نقص در خرید سیستم عامل برای شما رقم خواهد زد.

اشتباهات رایج در انتخاب سیستم عامل سرور

در مسیر انتخاب سیستم‌عامل، گاهی کاربران دچار مشکلاتی می‌شوند که در ادامه حل آن‌ها پرهزینه و گاهی زمان‌بر خواهد بود. در ادامه به رایج‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم داشت:

• اگر سیستم‌عامل مورد نظر را صرفا با درنظرگرفتن هزینه انتخاب کنید، دچار مشکل خواهید شد.
• عدم توجه به امنیت سیستم عامل معضلی غیرقابل جبران خواهد شد.
• نادیده‌گرفتن پشتیبانی فنی مضراتی غیرقابل جبران خواهد داشت.
• بررسی سازگاری سیستم‌عامل با نرم‌افزارهای مورد استفاده بسیار مهم است.
• حتما از نسخه‌های قانونی و دارای لایسنس استفاده کنید.
• سیستم‌عامل خود را بروزرسانی کنید و این روند را به‌صورت منظم پیش ببرید.

بهترین سیستم عامل سرور برای VPS چیست؟

برای سرورهای مجازی (VPS)، میزان منابع اختصاصی و نوع پروژه در انتخاب سیستم‌عامل، بسیار تعیین کننده هستند. او اس‌های سرور لینوکس معمولا به مصرف حداقلی منابع و پایداری بالا معروف هستند و این خصوصیات، لینوکس را برای سرورهای مجازی، کاربردی‌تر کرده است. ویندوز سرور نیز برای پروژه‌هایی که به نرم‌افزارهای مایکروسافتی نیاز دارند، انتخاب بهتری است.

جمع‌بندی

مفهوم سیستم‌عامل، نحوه عملکرد، تفاوت‌های آن با سیستم‌عامل‌های معمولی و نحوه انتخاب سیستم‌عامل مناسب، موضوعاتی هستند که در این مقاله به آن‌ها پرداختیم. عملکرد، امنیت و پایداری سرویس‌های آنلاین، رابطه مستقیم با انتخاب سیستم‌عامل مناسب دارد. به‌طور خلاصه، پروژه‌های متن‌باز و وب‌سرورها باید از لینوکس استفاده کنند و نرم‌افزارهای مایکروسافتی حتما نیازمند ویندوز سرور هستند. در نهایت، قیمت نباید تعیین کننده انتخاب شما باشد. بلکه باید انتخاب شما براساس نیاز واقعی، دانش فنی و نوع فعالیت‌های مورد نظر، انجام شود. اگر می‌خواهید سرور شما بهترین عملکرد را از نظر سرعت، امنیت و پایداری داشته باشد، از سرویس‌های پارس‌پک و مشاوره تخصصی کارشناسان، بهره‌مند شوید و مطمئن باشید بهترین سیستم‌عامل برای سرور شما معرفی خواهد شد.

سوالات متداول

کدام سیستم عامل برای سرور بهتر است؟

با توجه به امنیت، هزینه مناسب و پایداری باید گفت لینوکس معمولا گزینه محبوب‌تری است. اما در نظر گرفتن نوع کاربرد، بودجه و مهارت تیم فنی نیز در انتخابی مناسب بسیار مهم است.

منظور از سیستم عامل سرور چیست؟

نرم‌افزاری است که وظیفه مدیریت منابع سخت‌افزاری سرور را برعهده دارد و ارائه خدماتی مانند وب‌سایت، پایگاه داده یا ایمیل را برای کاربران و شبکه میسر کرده است.

انواع سیستم عامل سرور کدام است؟

Linux Server، Windows Server، Unix / BSD-based systems و macOS Server، انواع مختلفی از سیستم عامل‌های سرور هستند.

آیا لینوکس برای سرور بهتر از ویندوز است؟

بله، لینوکس به دلیل امنیت بالا، اجرای سبک، پایداری قابل توجه و هزینه کم‌تر برای سرور مناسب‌تر است. اما در شرایطی که از نرم‌افزارهای خاص مایکروسافتی استفاده می‌شود قطعا ویندوز سرور گزینه مناسب‌تری است.