
سرور چیست ؟
بسیاری از افراد در کسبوکار خود در حال استفاده از سرور و سروکلهزدن با آن هستند؛ اما بازهم اطلاعات چندانی از ماهیت آن ندارند. بنابراین، ذهنشان هنگام خرید سرویسهای میزبانی درگیر این موضوع میشود. به طور کلی میتوان گفت هر نرمافزار یا سختافزاری که به کلاینتها خدمات ارائه بدهد، «سرور» نام دارد. سرورها باتوجهبه کاربردشان، کشور میزبان، طرز استفاده و... به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. در این مطلب، قصد داریم به پرسش سرور چیست؟ پاسخ دهیم، سرور را تعریف و انواع آن را معرفی و سیستمعاملهایش را نیز بررسی کنیم.
- سرور چیست؟
- دو نوع کلی استفاده از سرور
- انواع سرور ازنظر تقسیمبندی منابع
- انواع سرور ازنظر کاربرد
- منظور از سیستم عامل سرور چیست ؟
- انواع کنترلپنلها و تفاوت آنها
- معرفی سرورهای ایرانی و خارجی
- معرفی سرورهای پارس پک
- جمعبندی
- سؤالات متداول
سرور چیست؟
در زبان فارسی، «سرور» بهمعنای «سرویسدهنده» است. در تعریفی دیگر، میتوان گفت به هرچیزی که منابع را با کلاینت بهاشتراک بگذارد، سرور میگویند. درواقع، سرور میتواند دستگاه یا نرمافزار کامپیوتری باشد که به کاربران خود و سایر نرمافزارهای کامپیوتری موسوم به کلاینت، دیتا و سرویس ارائه دهد. شایان ذکر است که طرز کار سرور باتوجهبه کاربردش ممکن است متفاوت باشد.
سرور از واژه «سرو» (Serve) بهمعنای «خدمتکردن و ارائهدادن» گرفته شده است و تمام درخواستهای روی شبکه (Request) را میپذیرد و به آنها پاسخ میدهد. برای مثال، به سرور شبکه اشاره خواهیم کرد. در شبکه محلی اتصال Server به روتر یا سوئیچ و درادامه به کامپیوترهای شبکه، باعث میشود تا این سیستمهای کامپیوتری بتوانند از قابلیتهای سرور مثل مشاهده ایمیل، وبگردی و... استفاده کنند.
دو نوع کلی استفاده از سرور
همانطورکه پیشتر نیز اشاره کردیم، انواع سرور و طرز کار آنها باتوجهبه کاربردشان متفاوت است؛ اما بهطورکلی، تاریخچه سرورها به سال ۱۹۸۱ بازمیگردد. درادامه، دو نوع سرور مجازی و فیزیکی را بررسی خواهیم کرد.
برای دریافت اطلاعات کامل درمورد مدیریت یا مانیتوریگ سرور مقاله ی زیر را بخوانید.
1. سرور فیزیکی
سرور فیزیکی کامپیوتری بزرگ و قدرتمند است که از آن برای اجرای برنامههای سرور استفاده میشود. با گسترش کسبوکار و رشد تیم اجرایی، زمان آن فراخواهد رسید که مجموعهتان سرور فیزیکی تهیه کند. گاه ممکن است میزان بودجه و پشتیبانی شرکت با نیازتان تناسبی نداشته باشد.
ازاینرو، زمانی که شرکت به سرور فیزیکی نیاز داشته باشد؛ اما محلی برای نگهداری از آن نداشته باشد، عبارت کولوکیشن به ذهن خطور خواهد کرد. تسهیلات کولوکیشن (Colocation) امکاناتی مانند فضای نگهداری همراه با سرمایش، پهنای باند، امنیت و برق را فراهم میکند. بههمیندلیل، کاربران با خیالی راحت میتوانند سرورهای شرکتشان را به دیتاسنتر بسپارند.
فضایی که در این مرکز وجود دارد، معمولاً بهشکل قفس، رک، کابینت یا سوئیتهای اختصاصی اجاره داده خواهد شد. وقتی بهعنوان مشتری از این خدمات استفاده میکنید، باید مطمئن باشید که در رک اختصاصی شما فضایی مناسب بههمراه برق کافی و نیز آدرسهای IP و پورتهای آپلینک (UPLINK) برای متصلشدن تجهیزات به شبکه وجود داشته باشد.

معرفی سرور و ویژگیهای آن
2. سرور مجازیسازی شده
شکل دیگر استفاده از سرور بصورت مجازی سازی شدهاست. اگر یک لایه مجازیساز روی سرور فیزیکی شما نصب شود، این سرور بصورت ماشین مجازی و از راه دور برای شما در دسترس قرار میگیرد. در این حالت شما نیازی به پرداخت هزینههای نگهداری و کولوکیشن سرور فیزیکی را ندارید. بلکه با رایانه شخصی یا حتی گوشی موبایل خود به سرور متصل میشوید. کاربران بهکمک این برنامههای مجازیساز میتوانند مدیریت همهجانبه سرور را برعهده بگیرند. برخی از مجازیسازهای معروف عبارتند از:
- KVM
- Hyper-v
- Vmware ESX
انواع سرور ازنظر تقسیمبندی منابع
1. سرور مجازی (VPS)
سرور مجازی یا Virtual Private Server که به اسم اختصاری VPS نیز شناخته میشود، یکی از پرکاربردترین و محبوبترین سرویسهای میزبانی است. سرور مجازی پارس پک با دو سیستم عامل ویندوز و لینوکس ارائه میشود که دیتاسنتر آنها میتواند در ایران یا خارج باشد.
VPS به یک VM جدا شده از یک سرور فیزیکی گفته میشود. در این سرویس برخلاف Cloud Server منابع یک سرور بین ماشینهای مجازی تقسیم میشود. لازم به ذکر است هزینه وی پی اس و کلود سرور به ازای منابع یکسان، مساوی است.
VPS مخفف Virtual Private Server و بهمعنای «سرور مجازی خصوصی» است. نرمافزار مجازیسازی سرور مجازی را به چند بخش مختلف تقسیم میکند و هرکدام را دراختیار یک مشتری قرار میدهد. میزبانی این سرور شبیه به این است که صاحب سرور اختصاصی خود هستید؛ اما درواقع، تنها بخشی از آن را دراختیار دارید.
با مهمترین ویژگیهای سرور مجازی و مزایای آن بیشتر آشنا شوید.
سرور مجازی چیست ؟2. سرور ابری (Cloud Server)
وقتی یک سرور به طور همزمان از منابع چندین سرور تغذیه کند، سرور ابری یا cloud server بوجود میآید. در این سرویس همه منابع بجز CPU کاملاً اختصاصی بوده و تنها هسته پردازنده در این Server بصورت اشتراکی استفاده میشود.
در سرور ابری، در هر لحظه باتوجهبه نیازتان به آن دسترسی خواهید داشت. سرور ابری برخلاف سرور اختصاصی، با نرمافزارهای رابط مجازیسازی اجرا میشود و در آن، امکان کنترل ظرفیت و مصرف منابع نیز فراهم است. در این صورت، هنگامی که به منابع بیشتری نیاز داشته باشید، دراختیارتان قرار خواهد گرفت.
کلود سرور امکان ارتقا یا کاهش منابع را بصورت لحظهای دارد، همچنین هزینه آن بصورت روزانه از حساب کاربری شما کاسته میشود، به همین دلیل شما کاملاً به ازای منابع مصرفی خود هزینه پرداخت خواهید کرد. این میزان از انعطافپذیری به دلیل استفاده از زیرساخت ابری در این سرویس است.
یکی دیگر از ویژگیهای مثبت این سرویس نوع انتخاب منابع Server است که به کاربران اجازه میدهد، میزان تک تک منابع را تعیین کنند. همچنین به هنگام افزایش یا کاهش منایع، شما میتوانید تنها یک منبع را افزایش دهید و تغییر منابع روی هم تأثیری نخواهد گذاشت.
برای مطالعه بیشتر درباره ویژگیها و کاربرد سرور ابری میتوانید به مقاله زیر مراجعه کنید.
سرور ابری چیست ؟3. سرور اختصاصی (Dedicated Server)
سرور اختصاصی یا Dedicated Server برخلاف دو سرویس قبلی همه منابع را بصورت اختصاصی در اختیار شما میگذارد. هنگام استفاده از این سرور، تمام منابع مانند رم، پردازنده، حافظه و... بهطور نامحدود دراختیار خودتان است و لازم نیست آن را با دیگران بهاشتراک بگذارید. همچنین، شما مالک تمام سرور خواهید بود و روی آن کاملاً نظارت خواهید کرد.
در این نوع سرور، وظیفه تأمین امنیت و انجام تنظیمات لازم و بهروزرسانیها کاملاً برعهده خود کاربر است. ناگفته نماند هزینه تهیه سرور اختصاصی بسیار زیاد است و حتی برای نگهداری از آن نیز باید جداگانه هزینه کنید. یکی دیگر از ویژگیهای سرور مذکور این است که کاربری آن برای افراد مبتدی کمی سخت و بیشتر مناسب افراد حرفهایتر خواهد بود.
یک سرور اختصاصی حرفهای چه ویژگیهایی دارد؟ در مقاله زیر بخوانید.
سرور اختصاصی چیست ؟کلود سرور چیست و چه کاربردی دارد؟
انواع سرور ازنظر کاربرد
هنگام انتخاب سرور مناسب، باید نیازتان را در اولویت قرار دهید و باتوجهبه آن بهسراغ خرید سرور بروید. برخی از عوامل مهم در انتخاب انواع سرور عبارتاند از:
- قابلیتهای امنیتی
- بازیابی دادهها
- حفظ اطلاعات
- هزینه موردنیاز
درادامه، انواع سرور را معرفی و هرکدام را جداگانه ارزیابی میکنیم.
Proxy Server .1
این نوع از سرورها وظیفه واسطهگری بین سایر سرورها و کلاینتها را برعهده دارند و هنگام برقراری ارتباط، بعد از دریافت اطلاعات آن را بررسی و سپس به گیرنده منتقل میکنند. درواقع، زمانی که کاربر قصد داشته باشد اطلاعاتی مثل صفحه وب و فایل را از سروری دیگر دریافت کند، به پروکسی سرور متصل میشود.
Web Server .2
این سرورها وظیفه فراهمکردن امکان دسترسی به محتوا ازطریق اینترنت را برعهده دارند و ممکن است سختافزاری یا نرمافزاری باشند. شایان ذکر است که Web Server به میزبانی از وبسایتها اختصاص دارد و با کمک برخی از سرویسهای خاص خود، بین کاربران شبکههای اینترنت و آدرسها ارتباط برقرار میکند. برخی از انواع وبسرورها بهتفکیک ازاینقرارند:
- Apache
- IIS
- Nginx
- Lightspeed
- Apache Tomcat
- Node.js
- Lighttpd
Database Server .3
این سرور، کلاینت سرور (Client Server) نیز نام دارد و نوعی برنامه کامپیوتری است که به سایر سیستمها یا نرمافزارهای کامپیوتری خدمات دیتابیس ارائه میدهد. Database Server بیشتر در شرکتها و سازمانها استفاده میشود. در این سرورها، تمام اطلاعات بهطور متمرکز و یکپارچه ذخیره و سپس پردازش میشوند. گفتنی است که تمام سیستمهای متصل و کاربران آن از Database مشترک استفاده خواهند کرد.
Game Server .3
این سرورها برای اجرای برخی بازیهای کامپیوتری خاص طراحی شدهاند و کاربران در نقاط مختلف جهان میتوانند با سیستمهای خود به آن دسترسی داشته باشند و بهطور گروهی و آنلاین بازی کنند. در همین زمینه، نوع مشابهی از سرورها وجود دارند که با عنوان Application Server شناخته میشوند و متعاقباً برای اجرای برنامهها و نرمافزارهای خاصی بهکار میروند. درواقع، میتوان گفت که Game Server زیرشاخهای از Application Server است.
File Server .4
File Server ممکن است سیستمی سختافزاری یا نرمافزاری باشد. این سرور فایلها را ذخیره میکند و بهکمک شبکه آنها را با سایر کلاینتها بهاشتراک میگذارد. درحقیقت، میتوان گفت که File Server بهنوعی سادهترین و پایهایترین نوع سرور است. کاربران از نقاط مختلف دنیا میتوانند به فایلهای قرارگرفته روی سرور دسترسی داشته باشند. شایان ذکر است که امکان محدودکردن این دسترسی برای هر فرد بهشکل جدا نیز وجود خواهد داشت.

براساس کاربرد چند نوع سرور وجود دارد؟
منظور از سیستم عامل سرور چیست ؟
احتمالاً پیشازاین نام سیستمعامل را برای استفاده از رایانهها یا حتی گوشیهای هوشمند شنیدهاید. همانطورکه برای استفاده از این ابزارهای دیجیتال به سیستمعامل نیاز داریم، هنگام استفاده از سرور هم وجود آنها الزامی است. دو سیستمعامل پرکاربرد در سرور عبارتند از:
VPS میکروتیک به چه سرویسی میگویند و برای استفاده چه کسانی مناسب است؟ در مقالهی زیر بخوانید.
سرور مجازی میکروتیک چیست؟1. سیستمعامل لینوکس
در سیستمعامل لینوکس، توزیعهای متعددی وجود دارند که مبتنیبر هسته آن هستند. برخی از این توزیعها بهتفکیک ازاینقرارند:
- Red hat
- Deepin
- Arch linux
- Kubuntu
- Fedora
- Ubuntu
این نوع سیستمعامل در سرور به شما امکان میدهد در جهات مختلف آن را اصلاح کنید؛ اما این موضوع را نیز باید بدانید که یادگیری نحوه استفاده از آن کمی دشوار است؛ زیرا در این سیستمعامل تمام دستورها بهشکل خط فرمان است.
لینوکس با برنامههای وب مانند زبانهای برنامهنویسی PHP، Phytone، C#، Perl و... سازگار است. همچنین از ب سرورهای NGINX و HTTP Apache و پایگاهدادهی MySQL پشتیبانی میکند. به همین دلیل اغلب برای میزبانی وب و اپلیکیشن از آن استفاده میشود.
2. سیستمعامل ویندوز
سیستمعامل ویندوز در سرور رابط کاربری مناسبی دارد؛ بههمیندلیل، امکان مدیریت سرور برای کاربران در سطحی ساده فراهم است. فضای این سرور شبیه به ویندوز سیستمعاملهای خانگی است و کارکردن را راحت میکند. سرور ویندوز برای برنامههای IIS، ASP، ASP. NET و دیتابیس SQL Server مناسب است. علاوه بر این برای ترید و خرید و فروش رمز ارز و فعالیت در بورس مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع کنترلپنلها و تفاوت آنها
کنترلپنل همان ابزاری است که برای مدیریت سرور بهکمک کاربران میآید. کاربران بهکمک کنترلپنل میتوانند وارد فضای هاست شوند و ابزارهای مختلف و گزینههای عملیاتی را بهشکل آیکونهای گرافیکی دراختیار داشته باشند. گفتنی است که برای استفاده از کنترلپنلها به دانش خاصی نیاز نیست و درحقیقت، کار با آنها بسیار آسان است.
1. کنترلپنل دایرکتادمین DA (DIRECT ADMIN)
در این کنترلپنل، تمام نیازهای مدیر سرور پوشش داده میشود. همچنین، سه سطح مدیریتی مختلف دارد که مدیر سرور و مدیر وبسایت و نمایندگی هاست از آن استفاده میکنند. نکته دیگر اینکه سیستمهای لینوکسی از کنترلپنل DA پشتیبانی میکنند. افزونبراین، قیمت کنترلپنل دایرکتادمین ارزانتر از دیگر کنترلپنلهاست. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که DA ظاهری سادهتر و کاربری آسانتری از سایر کنترلپنلها دارد.
2. کنترلپنل cPanel
cPanel نیز مانند دایرکتادمین در سیستمعاملهای لینوکسی پشتیبانی و معروفترین نوع کنترلپنلها شناخته میشود. دراینمیان، نکته مهم تحریمهای نرمافزاری در ایران است که باتوجهبه آنها، استفاده از سیپنل را توصیه نمیکنیم. شایان ذکر است ظاهر گرافیکی سیپنل پیچیدهتر از کنترلپنل دایرکتادمین است.
3. کنترلپنل Plesk
Plesk قیمت گرانتری از دو کنترلپنل قبلی دارد؛ اما درعوض پشتیبانی فنی آن رایگان است. افزونبراین، طراحی گرافیکی کنترلپنل یادشده پیچیدهتر و کاربر با آن سختتر از سایر کنترلپنلهاست. برخلاف کنترلپنلهای قبلی، پلسک را میتوان روی سیستمعاملهای متنوعتری نصب و اجرا کرد.
معرفی سرورهای ایرانی و خارجی
سرورها اصولاً باتوجهبه کشور میزبان و کاربردشان تقسیمبندی میشوند. سرورهای داخلی و خارجی را میتوان بهعنوان کلیترین دستهبندی آنها معرفی کرد.
1. سرور ایران
سرور ایران در دیتاسنتر ایران نگهداری میشود. خرید این سرور برای کسبوکارهای اینترنتی ایرانی مهم است؛چرا که استفاده از لوکیشن ایران و خرید سرور ایرانی هزینههایی مثل دیتابیس را کاهش درخورتوجهی میدهد. همچنین سرور ایران در صورت قطع اینترنت خارجی، وبسایت شما را در دسترس قرار میدهد.
2. سرور خارجی
سرور خارج در دیتاسنتر خارج از کشور قرار دارد. این سرویس همراه با خود IP اختصاصی همان کشور خارجی را ارائه میدهند و برای کسانی که بههر دلیلی به این IP خارجی نیاز دارند، مانند تریدرها، مناسب است. همچنین سرور خارج برای وبسایتهایی که مخاطبان خارجی دارند و یا در برخی موارد عملکرد بهتر افزونههای وردپرس استفاده میشوند. قیمت سرور خارج از سرور ایران بیشتر است.

سرورهای مجازی ایرانی و خارجی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
سرور مجازی و سرور اختصاصی چه تفاوتی دارند و هر کدام در چه موقعیتهایی استفاده میشوند؟
تفاوت سرور مجازی با سرور اختصاصیمعرفی سرورهای پارس پک
پارس پک، اولین شرکت ارائهدهنده خدمات رایانش ابری در کشور ایران، خدماتی مثل انواع سرور ابری، سرور مجازی، سرور اختصاصی، سرور مجازی ترید و سرور رایگان را ارائه میدهد. همچنین محصولات این شرکت مواردی مانند هاست ابری، هاست دانلود، ثبت دامنه و هاست وردپرس را نیز شامل میشود.
سرورهای پارس پک در بستر قدرتمند و ایمن توانستهاند رضایت حداکثری کاربران را جلب کرده و برایشان تجربه خوبی رقم بزنند. سرورهای ابری پارس پک با هدف ارائه منابع قدرتمند و در عین حال قیمت ارزان طراحی شدهاند و از مقیاسپذیری بالایی برخوردارند. همچنین، کارشناسان متخصص این شرکت همواره درتلاشاند تا تمام سؤالات تخصصی شما را در سریعترین زمان و به بهترین شکل ممکن جواب دهند.
جمعبندی
هنگام خرید سرور، باید از خودتان بپرسید: در چه سازمانی و برای رفع چه نیازی و با چه منابعی قرار است از سرور استفاده کنم؟ با یافتن پاسخ این پرسش، میتوانید سرویس میزبان یا سرور مناسبتان را انتخاب کنید. در این مقاله، به پاسخ (سرور چیست؟) پاسخ دهیم تا موقع خرید سرور بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.
سؤالات متداول
1. سرور چیست؟
سرور دستگاه یا نرمافزار کامپیوتری است که به کاربران خود و سایر نرمافزارهای کامپیوتری موسوم به کلاینت، دیتا و سرویس ارائه میدهد.
2. تفاوت سرور فیزیکی و مجازی چیست؟
سرور فیزیکی کامپیوتری بزرگ و قدرتمند است که از آن برای اجرای برنامههای سروری استفاده میشود و سرور مجازی قسمتی از سرور فیزیکی است که بهتنهایی ویژگیهای سرور کامل را دارد.
3. تفاوت سرور ابری و اختصاصی مجازی در چیست؟
سرورهای ابری همان سرورهای اختصاصی مجازی هستند و روی زیرساخت ابری قرار میگیرند، با این تفاوت که در محیط رایانش ابری ارائه خواهند شد.
4. تفاوت سرور مجازی ایرانی و خارجی چیست؟
قیمت سرور مجازی ایرانی مقرونبهصرفهتر از سرور مجازی خارجی است. همچنین، سرور مجازی خارجی امکان استفاده از برنامههایی را فراهم میکند که در ایران بهدلیل تحریمها اجراشدنی نیستند.
5. تفاوت کنترلپنل دایرکتادمین با کنترلپنل پلسک چیست؟
کنترلپنل دایرکتادمین ارزانتر است و ظاهری سادهتر با کاربری آسانتری دارد و روی سیستمعامل لینوکس نصب میشود؛ اما کنترلپنل PLESK گرانتر است و ظاهر گرافیکی پیچیدهتری دارد و روی انواع مختلفی از سیستمعاملها نصب میشود.