VDI چیست؟ بررسی مزایا و کاربردهای دسکتاپ مجازی

VDI چیست؟ در پاسخ به این پرسش، می‌توان گفت که نوعی فناوری دسکتاپ مجازی است که در آن چندین دسکتاپ از‌طریق یک دسکتاپ مرکزی با سیستم‌عاملی مثل ویندوز مدیریت می‌شود. به‌بیان بهتر، VDI یا Virtual Desktop Infrastructure در شبکه تصویر ساده‌ای از یک دسکتاپ مرکزی دراختیار چندین کاربر قرار می‌دهد و کاربر می‌تواند از راه دور از سیستم‌عامل‌ و برنامه‌های دسکتاپ استفاده کند؛ گویی به‌صورت لوکال در حال کار با دسکتاپ است.

اگر در سازمانتان چندین دسکتاپ و کامپیوتر را مدیریت می‌کنید، این فناوری به مدیریت ساده‌تر دستگاه‌ها به شما کمک خواهد کرد. در این مطلب از بلاگ پارس پک، قصد داریم شما را با این فناوری کاربردی آشنا کنیم. پس از خواندن این مقاله، همه‌چیز را درباره فناوری و مزایای VDI خواهید دانست.

VDI چیست؟ 

هر دسکتاپ مجازی به نسبت یک‌به‌یک یا یک‌به‌چند در‌دسترس کاربر قرار می‌گیرد. برای مثال، اگر یک دسکتاپ مجازی فقط به یک کاربر اختصاص داده شود، نسبت یک‌به‌یک در نظر گرفته می‌شود. درمقابل، زمانی‌که تعداد زیادی دسکتاپ مجازی در‌اختیار یک کاربر قرار می‌گیرد، سیستم‌عامل از مدل اشتراکی یک‌به‌چند استفاده کرده است. از سال ۲۰۱۹، سیستم‌عامل VDI از نوع سیستم‌عامل دسکتاپی ویندوز در محیط ابری و بستر شبکه محلی و ابری عرضه می‌شود.

کاربرد دسکتاپ مجازی چیست؟

به‌دلیل قابلیتی که VDI در انواع پیاده‌سازی‌‌های خود دارد، راهکار مؤثر مجازی‌ سازی دسکتاپ برای کارمندان دورکار، پیمان‌کاران، کارکنان شیفتی، متخصصان پزشکی و بسیاری از کارمندان به‌شمار می‌رود. VDI محیط کار شخصی دیجیتالی در‌اختیار کاربر قرار می‌دهد که در هر مکان و زمان به آن دسترسی دارد. کاربرد‌های VDI باتوجه‌به نحوه کار هر سازمان و منابع متفاوت است. به‌طور‌کلی، کاربران VDI را می‌توان در سه دسته قرار داد:

۱. کارمندان وظیفه‌محور (Task Worker)

این کاربران معمولاً وظایف خود را با کمک برخی از برنامه‌ها انجام می‌دهند که استفاده از VDI برای آن‌ها مفید خواهد بود؛ مانند کارمندان بخش مرکز تماس یا انبار.

۲. کارمندان تخصصی (Knowledge Worker)

این کارمندان به منابع بیشتری از VDI برای انجام وظایف خود نیاز دارند؛ مانند تحلیلگران داده یا حسابداران.

۳. کاربران قدرتمند (Power User)

این دسته شاید بهترین دسته برای استفاده از فناوری مجازی‌ سازی دسکتاپ باشند. کاربران فعال در حوزه فناوری اطلاعات یا برنامه CAD که به منبع بسیاری نیاز دارند، جزو این دسته از کاربران قرار می‌گیرند. برای مثال، توسعه‌دهندگان از فضای VDI می‌توانند برای آزمایش عملکرد کاربر نهایی (End User) استفاده کنند.

علاوه‌بر‌این، در صنایع حساسی که به امنیت فراوان نیاز دارند (مانند صنایع نظامی)، کاربران بخش فناوری اطلاعات می‌توانند از VDI استفاده کنند. بدین‌ترتیب، از ورود نرم‌افزار‌های غیرمجاز به محیط دسکتاپ یا شبکه جلوگیری می‌کنند. درضمن، با استفاده از مجازی‌سازی اپلیکیشن‌ها امنیت برنامه‌هایی حساس حفظ خواهد شد.

مزایای VDI چیست؟ 

فناوری VDI با امکان دسترسی از راه دور به دسکتاپ مجازی، برای کاربرانی که اغلب به‌صورت دورکاری فعالیت می‌کنند یا کسانی که به برنامه‌ و اپلیکیشن‌های دسکتاپ مجازی نیاز دارند، دسترسی کامل و بدون نقص ارائه می‌دهد. این دفتر کار مجازی را می‌توانید براساس نیاز خود در فضای ابری وب یا موبایل همیشه در‌اختیار داشته باشید. درادامه، به برخی از مزایای مهم فناوری مجازی‌ سازی دسکتاپ اشاره می‌کنیم.

۱. امنیت پایدار با قرار‌گرفتن اطلاعات شبکه روی سرور 

باتوجه‌به اجرای لوکال نرم‌افزارها در VDI، الزامات امنیتی بسیاری را در این فناوری می‌بینیم. فراموش نکنید که اطلاعات شما به‌جای دستگاه روی سرور قرار می‌گیرد؛ درنتیجه، بابت سرقت سخت‌افزارهای حاوی اطلاعات حساس نگرانی نخواهید داشت. درضمن، دردسر خرابی قطعات و از‌دست‌رفتن اطلاعات نیز وجود ندارد. دسکتاپ مجازی شما روی هر دستگاه دیگری دردسترس است.

۲. مدیریت مرکزی بدون نیاز به انجام تنظیمات دسترسی روی هر دستگاه 

دیگر نیازی نیست برای به‌روزرسانی نرم‌افزار در کامپیوترهای مختلف سازمان دست‌به‌کار شوید و یکی‌یکی سیستم‌ها را به‌روزرسانی کنید. شما می‌توانید به‌راحتی به‌روزرسانی نرم‌افزار‌های مختلف را از‌طریق VDI انجام دهید؛ درنتیجه، به انجام دستی تنظیمات روی هر دستگاه احتیاجی نخواهید داشت.

۳. صرفه‌جویی در هزینه بدون نیاز به سخت‌افزار و تجهیزات فیزیکی گران

سرویس VDI می‌تواند در هزینه‌های مربوط به بخش فناوری اطلاعات و سرور تا حد زیادی صرفه‌جویی کند. در پردازش VDI، به سخت‌افزار یا تجهیزات گران نیازی نیست؛ زیرا در بستر فضای ابری قرار می‌گیرد. با استفاده از دسکتاپ مجازی، حتی کامپیوترهای قدیمی و بلااستفاده در سازمان را می‌توان مجدداً به‌کار گرفت.

۴. بهبود تجربه کاربری؛ سازگار با تمام دستگاه‌ها

سرویس VDI دسکتاپ متمرکز و امنی فراهم می‌کند که کاربران مانند محیط کاری فیزیکی به فضای آن عادت خواهند کرد. کاربر می‌تواند از کامپیوتر خانگی، Thin Client، تلفن‌همراه، یا هر دستگاه دیگری برای دسترسی به این فضا استفاده کند. رابط کاربری تمام دستگاه‌ها یکسان است و به سازگاری با پلتفرم فیزیکی نیازی ندارد. به‌طور‌کلی، مزایای مهم این فناوری عبارت‌اند از:

• مدیریت مقیاس‌پذیر
• آماده‌سازی ساده و بدون پیچیدگی
• امکان مدیریت مرکزی سیستم‌ها از هر مکان 
• بکاپ‌گیری آسان و لحظه‌ای
• افزایش امنیت شبکه
• کاهش هزینه
• بهبود تجربه کاربری

علاوه‌بر‌این، زمانی‌که از سرور ابری برای راه‌اندازی سرویس مجازی سازی دسکتاپ استفاده می‌کنید، دسکتاپ‌ها عملکرد رضایت‌بخشی خواهند داشت. در این صورت، علاوه‌بر بهبود کارایی و سرعت دسکتاپ، می‌توانید از سایر ویژگی‌های مربوط به دیتاسنتر مانند امنیت بهره‌مند شوید.

بررسی نحوه کار دسکتاپ مجازی

نحوه کار فناوری مجازی‌ سازی دسکتاپ بدین‌ترتیب است که ابتدا کاربر درخواست لاگین خود را به سرور می‌فرستد. سپس، نرم‌افزار کانکشن بروکر (Connection Broker) اتصال کاربر به دسکتاپ مجازی را فراهم می‌کند. در‌ادامه، این روال را دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد. در این فناوری، یک سرور میان چندین دسکتاپ تقسیم می‌شود. هر کاربر می‌تواند از‌طریق سرور به دسکتاپ مجازی دسترسی داشته باشد و در هر زمان و مکانی از آن استفاده کند. در فناوری VDI، سیستم‌عامل و برنامه‌های نرم‌افزاری از کیس کاربر جداست و در دیتاسنتر سرور اصلی قرار می‌گیرد. هر دسکتاپ مجازی تصویری از سیستم‌عامل (معمولاً ویندوز مایکروسافت) دارند.

پس از اتصال کاربر به محیط Broker، فناوری VDI برای او Desktop Pool ایجاد می‌کند. منظور از Desktop Pool گروهی از دسکتاپ‌های مجازی با پیکربندی یکسان است. برای استقرار کاربر در محیط دسکتاپ مجازی، Hypervisor‌ها ماشین مجازی (VM) مختلف را ایجاد می‌کنند تا محیط دسکتاپ مجازی را فشرده کند. Hypervisor به نرم‌افزاری می‌گویند که سیستم‌عامل را از سخت‌افزار جدا می‌کند؛ یعنی با ایجاد محیط مجازی، لایه‌ای بین سخت‌افزار و OS قرار می‌دهد.

میزان دسترسی کاربر به VDI یا فناوری مجازی‌ سازی دسکتاپ به پیکربندی و تنظیمات انجام‌شده روی VDI بستگی دارد. از نمایش خودکار دسکتاپ مجازی هنگام ورود کاربر گرفته تا راه‌اندازی آن به‌دست کاربر سطح دسترسی متفاوت است. میزان دسترسی براساس امنیت و مجوز و سیاست‌های سازمانی برای هر کاربر تعریف می‌شود. کاربر براساس سطح دسترسی می‌تواند از‌طریق دستگاه‌ خود در هر مکان و زمان به دسکتاپ مجازی دسترسی داشته باشند.

VDI یا دسکتاپ مجازی چگونه کار می‌کند؟

انواع پیاده‌سازی دسکتاپ مجازی چیست؟ 

فناوری مجازی‌ سازی دسکتاپ را می‌توانید به‌ دو صورت پیاده‌سازی کنید. در VDI‌های دائمی، کاربر همیشه به همان تصویر دسکتاپ و سیستم‌عامل و تغییرات برنامه‌ای دسترسی دارد که ذخیره کرده است. این یعنی برخلاف VDI غیردائم، تمام تغییرات کاربر در VDI دائم ذخیره می‌شود.

۱. نحوه عملکرد VDI دائم؛ دسترسی به دسکتاپ اولیه با ذخیره تغییرات قبلی

به هر کاربر در اولین ورود به سیستم، دسکتاپی استاندارد با منابع و نرم‌افزار‌های مختلف اختصاص می‌دهند. VDI در هربار دسترسی به محیط به همان دسکتاپ اولیه وصل می‌شود. حتی پس از راه‌اندازی مجدد دسکتاپ، تمام تغییرات در تصویر سیستم‌عامل مجازی ذخیره می‌شود. این روش به کاربران دیجیتال با حجم کاری پیچیده امکان می‌دهد تا از هرجا که کار خود را رها کرده‌اند، مجدداً از همان‌جا شروع به کار کنند.

۲. نحوه عملکرد VDI غیردائم؛ دسترسی به دسکتاپ تصادفی بدون ذخیره تغییرات قبلی

در VDI غیردائم، کاربر نهایی در هر اتصال ممکن است به دسکتاپ قبلی خود یا دسکتاپ تصادفی در همان Pool متصل شود. در این نوع پیاده‌سازی VDI، تغییرات ذخیره نمی‌شوند و پس از راه‌اندازی از بین می‌روند. این نوع پیاده‌سازی برای دسترسی یک‌باره به VDI مناسب است؛ زیرا استفاده از آن را برای کاربرانی ساده می‌کند که به ذخیره اطلاعات دسکتاپ خود نیازی ندارند. درمقابل، VDI دائم و پایدار برای کاربرانی بهترین گزینه خواهد بود که به تجربه کاری مداوم با یک دسکتاپ نیاز دارند.

 پروتکل‌های مجازی‌ سازی دسکتاپ VDI

منظور از پروتکل‌های مجازی‌ساز پروتکل‌هایی است که داده‌های ارسالی و دریافتی کاربر را فشرده می‌کند تا بهترین تجربه کاربری را رقم زند. برای مثال، اگر کاربر در یک جلسه روی صفحه‌های مختلف دسکتاپ مجازی کار کند، DVI حرکات موس و کلیک‌های کاربر را به سرور مجازی ارسال می‌کند و بیت‌مپ‌ دیتا را به دستگاه کاربر برمی‌گرداند

برای اجرای DVI، نیاز است نرم‌افزار‌های کلاینت نصب‌شده یا HTML5 اجرا شود. هر پلتفرم براساس یک پروتکل از راه دور اجرا می‌شود که اطلاعات بین کلاینت (کاربر) و منبع (سرور) را حفظ می‌کند. ازجمله سازندگان نرم‌افزارهای دسکتاپ مجازی می‌توان این‌ها را نام برد:

۱. مایکروسافت (Microsoft)؛ پروتکل از راه دور (RDP)

پروتکل مجازی‌سازی RDP ازجمله پروتکل‌های ساده مجازی‌ سازی دسکتاپ است. با این پروتکل از‌طریق شبکه و از راه دور می‌توان به سیستم دیگری مثل سرور مجازی ویندوز وصل شد و از امکانات آن سیستم استفاده کرد. این پروتکل برای راه‌اندازی هزینه کمتری از دو پروتکل بعدی دارد.

۲. سیتریکس (Citrix)؛ معماری محاسباتی مستقل (ICA) و انتقال داده مشخص (EDT)

اساس کار سیتریکس برمبنای سیستم‌عامل یونیکس است. امنیت و کیفیت چشمگیر نرم‌افزار و سرعت اجرای آن در سیتریکس این پروتکل را از سایر پروتکل‌های دیگر محبوب‌تر کرده است. از میان تولیدکنندگان نرم‌افزار DVI، بیشترین سهم بازار ابتدا برای سیتریکس و سپس VMware و مایکروسافت است.

۳. Vmware؛ IP کامپیوتر براساس (PCoIP)

پروتکل PCoIP کار مجازی‌سازی فشرده تصاویر و انتقال آن‌ها در شبکه را انجام می‌دهد. این پروتکل به‌کمک نرم‌افزار VMware Horizon View دردسترس است.

VDI vmware چیست؟ بهترین نرم‌افزار راه‌اندازی VDI

در بسیاری از سازمان‌ها، فناوری مجازی‌ سازی دسکتاپ با زیرساخت مجازی محصولات VMware پیاده‌سازی و اجرا می‌شود. این نرم‌افزار از سایر نرم‌افزارهای VDI امکانات بیشتری دارد. در استفاده از نرم‌افزار Vmware، کار کنترل زیرساخت مجازی برعهده VMware است. همچنین، وظیفه مدیریت دسترسی کاربر به دسکتاپ مجازی برعهده VMware Virtual Desktop Manager است.

جمع‌بندی

VDI چیست؟ فناوری VDI محیط کاری دیجیتال و مجازی را در‌اختیارتان قرار می‌دهد. با این فناوری ازطریق هر دستگاهی ازجمله کامپیوتر یا موبایل می‌توانید به دسکتاپ مرکزی در فضای ابری متصل شوید و براساس سطح دسترسی‌‌تان، از نرم‌افزار و امکانات دسکتاپ مجازی استفاده کنید. این یعنی بدون اینکه آن برنامه‌‌ها را روی دسکتاپ دستگاه خود داشته باشید، گویی در حال استفاده از آن‌ها را روی دسکتاپ خود هستید.

VDI یا Virtual Desktop Infrastructure نوعی فناوری دسکتاپ مجازی در فضای ابری است. از سال ۲۰۱۵ رشد انفجاری VDI توجه بسیاری از کسب‌و‌کارها را به خود جلب کرد. اگر از هزینه‌های لازم برای ایجاد زیرساخت و تهیه لایسنس نرم‌افزار‌های آن صرف‌نظر کنیم، راهکارهای مجازی‌ سازی دسکتاپ و VDI کمک شایانی به کسب‌وکارهایی با تعداد بسیار کامپیوتر یا کارمندان دورکار می‌کند. به‌خصوص پس از کووید ۱۹ که بسیاری از سازمان‌ها به تکنولوژی ابری و فضای دورکاری روی آوردند، تکنولوژی DAAS یا Desktop as a Service با زیرساخت VDI توانست برای مدیریت دسترسی کارمندان دورکار به دسکتاپ عملکرد مناسبی به‌ارمغان بیاورد.

در این مقاله از بلاگ پارس پک، VDI را بررسی کردیم و مزیت‌ها و ویژگی‌ها و کاربرد‌های آن را توضیح دادیم. آیا شما نیز تا‌به‌حال استفاده از سرویس‌های Daas همچون DVI را تجربه کرده‌اید؟ دیدگاه خود را ازطریق کامنت با ما به‌اشتراک بگذارید. همچنین درصورت داشتن سؤال یا ابهام درباره این موضوع، آن را مطرح کنید تا کارشناسان پارس پک در سریع‌ترین زمان به شما پاسخ دهند.

سؤالات متداول

۱. VDI چیست؟

VDI نوعی تکنولوژی برای استفاده از دسکتاپ مجازی است. ازطریق این فناوری می‌توانید از راه دور و با هر دستگاهی به دسکتاپ مجازی متصل شوید و کارهایتان را روی آن دسکتاپ انجام دهید.

۲. VDI VMware چیست؟

بهترین نرم‌افزار VDI برای اجرای زیرساخت این تکنولوژی است که از سایر نرم‌افزار‌های VDI امکانات بیشتری برای مجازی‌سازی دارد.

۳. مزایای استفاده از VDI چیست؟

کاهش هزینه‌های جاری، مقیاس‌پذیری، تجربه کاربرپسند، برخورداری از امنیت پایدار، امکان مدیریت مرکزی سیستم‌های مختلف از راه دور، برخی از مزایای این تکنولوژی محسوب می‌شوند.

۴. برای راه‌اندازی VDI به چه نرم‌افزار‌هایی نیاز داریم؟

ازجمله نرم‌افزار‌های لازم برای راه‌اندازی VDI، می‌توان به محصولات VMWARE و Microsoft و Citrix اشاره کرد.