Nginx چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟ + مقایسه با رقبا
در این مقاله میخوانید
Nginx چیست؟ انجین ایکس نرم‌افزار وبسرور متن‌باز است که به‌دلیل قابلیت‌های پیشرفته و ویژگی همه‌کاره خود توانسته روی سکوی اول وب‌سرورهای محبوب دنیا قرار بگیرد. عملکرد Nginx فراتر از نمایش صفحات وب بوده و یک ابزار چندبعدی برای بهینه‌سازی عملکرد و امنیت وب‌سایت محسوب می‌شود. در این مقاله از آموزش وب سرور بلاگ پارس پک، به‌طور کامل بررسی خواهیم کرد Nginx چیست، چه کاربردی دارد و چگونه کار می‌کند؛ با ما همراه باشید.
Nginx چیست؟
انجین ایکس (Nginx) نرم‌افزاری قدرتمند، رایگان و منبع‌باز است که به‌دلیل سرعت و عملکرد بالا در پاسخ‌گویی به درخواست‌ها محبوبیت زیادی کسب کرده است. این نرم‌افزار علاوه بر کارکرد اصلی خود به‌عنوان وبسرور، قابلیت‌های متعددی مانند متعادل‌سازی بار (لود بالانسر)، پراکسی سرور (ذخیره‌سازی محتوای ایستا و کاهش بار سرور اصلی) و پشتیبانی از پروتکل‌های مختلف ایمیل از جمله HTTPS ،IMAP ،POP3 و SMTP را ارائه می‌دهد.
نحوه کار وب سرور Nginx چیست؟
در ادامه مقاله «انجین اکس چیست؟» سراغ نحوه کار آن می‌رویم. پیش از نصب Nginx خوب است با نحوه کار آن آشنا شوید.
انجین ایکس برای اینکه بتواند به‌طور همزمان درخواست‌های سنگین و زیاد سرور را برآورده کند، از معماری جالبی به‌نام Master Slave استفاده می‌کند. در این معماری، کارها بین چند فرایند تقسیم شده و هر فرایند مسئول رسیدگی به یک‌سری امور خاص است. چیزی شبیه به شعار «همه با هم اما جدا از هم». در تنظیمات Nginx دو نوع فرایند اصلی وجود دارد:
- (Worker Processes): وظیفه پذیرش تقاضاهای جدید بر عهده این فرایندها است. هر کدام از این فرایندها با استفاده از یک حلقه‌ی اجرایی بهینه، قادر به مدیریت هزاران درخواست هستند.
- (Master Process): این فرایند پس از خواندن و بررسی صحت تنظیمات، Worker Processes راه‌اندازی و مدیریت می‌کند و به‌روزرسانی تنظیمات را بدون ایجاد مشکل در کار انجام می‌دهد.
وبسرور Nginx برای افزایش سرعت و عملکرد خود، چند ترفند دیگر نیز به‌کار می‌برد:
۱. از برنامه‌ریزی رویداد محور استفاده می‌کند
این ویژگی به جای انتظار برای اتمام یک درخواست، به طور همزمان فرایندها و رویدادهای مختلف را بررسی می‌کند. در صورت وجود درخواست جدید برای اجرای یک رویداد، بلافاصله آن را اجرا می‌کند.
۲. منتظر پایان یک وظیفه و شروع وظیفه بعدی نمی‌ماند
برخی از وظایف در وب سرور انجین ایکس زمان‌بر هستند. با کانفیگ وب سرور Nginx می‌توانید به جای انتظار برای اتمام این وظایف طولانی به درخواست‌های بعدی رسیدگی کنید. نتیجه نهایی پس از اتمام وظایف زمان‌بر به شما اعلام خواهد شد.
۳. از سیستم کشینگ استفاده می‌کند
کش در انجین ایکس مثل یک یخچال آماده در رستوران است که غذاهای آماده را در آن نگهداری می‌کند. سپس درصورت درخواست کاربر آن را بیرون آورده و تحویل مشتری می‌دهد. با انجام صحیح پیکربندی Nginx می‌توانید آن را طوری تنظیم کنید تا پاسخ‌های ذخیره شده یا همان کش را نگه دارد و سرعت ارسال پاسخ سریع‌تر شود.
کاربرد Nginx چیست؟
پس از اینکه فهمیدیم «نحوه کار انجین ایکس چیست؟» سراغ کاربرد Nginx می‌رویم. خوبی انجین ایکس در این است که آن را نمی‌توان به یک کار یعنی وبسرور ساده محدود کرد. به‌عبارتی، Nginx قابلیت‌های فراتر از یک وبسرور را به شما ارائه می‌دهد. از جمله کاربردهای Nginx عبارت‌اند از:
- وبسرور: رایج‌ترین کاربرد Nginx استفاده به عنوان وب سرور است. به لطف عملکرد و مقیاس‌پذیری عالی، Nginx به‌طور مستقیم به درخواست‌های کاربران وب‌سایت پاسخ می‌دهد.
- سرور پروکسی معکوس: Nginx در نقش پروکسی معکوس، درخواست‌های کاربران را به سرورهای پشتیبان مناسب هدایت می‌کند و نقش واسطه‌ای را این وسط بازی می‌کند.
- توزیع‌کننده بار (Load Balancer): Nginx به‌صورت خودکار ترافیک وب‌سایت شما را بین سرورهای مختلف توزیع می‌کند تا بار روی یک سرور خاص زیاد نشود. بدون اینکه نیاز باشد برای انجام این کار آن را به‌صورت دستی تنظیم کنید.
- درگاه API: وب سرور Nginx قادر است به عنوان یک درگاه API عمل کند و وظایفی مثل مسیریابی درخواست‌ها، احراز هویت و مدیریت خطاها را بر عهده بگیرد.
- فایروال برنامه‌های وب: با فیلتر کردن درخواست‌های ورودی و خروجی شبکه روی سرور شما، از برنامه‌تان محافظت می‌کند.
- کشینگ: Nginx همچنین به عنوان سیستم کش عمل کرده و با ذخیره‌سازی داده‌ها به اجرای سریع درخواست‌های آینده کمک می‌کند.
- محافظت در برابر حملات DDoS: وب سرور انجین ایکس با محافظت از وب‌سایت شما در برابر حملات DDOS از ایجاد اختلال در فعالیت وب‌سایتتان جلوگیری می‌کند.
- پروکسی هم‌رده (Sidecar Proxy): در دنیای کانتینرها Nginx به عنوان یک پروکسی هم‌رده عمل کرده و وظیفه مسیریابی ترافیک کانتینر را بر عهده می‌گیرد.
مزایا و معایب وب سرور انجین ایکس چیست؟
در ادامه آموزش وب سرور Nginx، سراغ بررسی مزایا و چالش‌های این وبسرور می‌رویم. در یک نگاه می‌توانید مزایا و معایب Nginx را در جدول زیر مشاهده کنید:
| مزایا | معایب |
| Nginx زمان بارگذاری وب‌سایت را کاهش می‌دهد و با کاهش تاخیر، تجربه کاربری خوبی ایجاد می‌کند. | برای راه‌اندازی و نگهداری Nginx نیاز به دانش فنی بالایی است. |
| Nginx با مسیریابی ترافیک به سرورهای وب عملکرد وب‌سایت را بهبود می‌بخشد. | Nginx یک نسخه پولی به نام Nginx Plus نیز دارد که شامل توزیع‌کننده بار، کش محتوا، وبسرور، دروازه API و پراکسی میکروسرویس است و هزینه سالانه آن ۲۵۰۰ دلار است که ممکن است برای همه کاربران مقرون‌به‌صرفه نباشد. |
| به عنوان یک توزیع‌کننده بار ارزان و قدرتمند عمل می‌کند. | – |
| قابلیت مقیاس‌پذیری دارد و به‌راحتی برای پشتیبانی از درخواست‌های بیشتر و ترافیک سنگین‌تر می‌تواند توسعه پیدا کند. | – |
| امکان ارتقاء بدون توقف سرویس را فراهم می‌کند. | – |
| Nginx یک نرم‌افزار رایگان است. | – |
تفاوت Nginx و Nginx Plus چیست؟
Nginx Plus نسخه کامل و ارتقا یافته Nginx است که با مجموعه‌ای از قابلیت‌های پیشرفته، پشتیبانی قوی‌تر و کنترل دقیق‌تر، تجربه‌ای بی‌نظیر از این وبسرور محبوب را برای شما به ارمغان می‌آورد. اگر از کار با Nginx لذت می‌برید، Nginx Plus شما را شگفت‌زده خواهد کرد.سازندگان Nginx با قاطعیت Nginx Plus را به عنوان نسخه‌ای مکمل و پیشرفته معرفی می‌کنند که قدرت و انعطاف‌پذیری این وبسرور را به سطحی فراتر ارتقا می‌دهد.
NGINX و NGINX Plus چه تفاوتی باهم دارند و کدام‌یک بهتر است؟ در مقاله زیر بخوانید.
جایگزین‌های وب سرور Nginx کدام وب سرورها هستند؟
انتخاب وبسرور مناسب برای وب‌سایت شما به نیازها و ویژگی‌های مورد انتظارتان بستگی دارد. در جدول زیر می‌توانید مقایسه‌ای بین Nginx ،Apache ،Microsoft IIS و LiteSpeed را مشاهده کنید.
| ویژگی | Nginx | Apache | Microsoft IIS | LiteSpeed |
| عملکرد | بالا | متوسط | متوسط | بالا |
| مقیاس‌پذیری | بالا | متوسط | متوسط | بالا |
| انعطاف‌پذیری | بالا | بالا | پایین | متوسط |
| سهولت پیکربندی | بالا | بالا | متوسط | بالا |
| هزینه | رایگان | رایگان | پولی | پولی |
| پشتیبانی جامعه | بالا | بالا | متوسط | متوسط |
همانطور که می‌بینید Nginx و LiteSpeed عملکرد و مقیاس‌پذیری بالایی دارند اما انعطاف‌پذیری آن‌ها نسبت به آپاچی کمتر است. آپاچی انعطاف‌پذیری بالا و جامعه پشتیبانی قوی دارد درحالی‌که از نظر عملکرد و مقیاس‌پذیری به پای کنترل و مدیریت Nginx نمی‌رسد. بنابراین انتخاب نهایی به نیاز شما بستگی دارد.
هر آنچه باید درباره عملکرد و مزایا و معایب وب سرور آپاچی بدانید را در مقاله زیر بخوانید.
تفاوت آپاچی و انجین ایکس چیست؟
معماری Nginx به شیوه‌ای متفاوت با آپاچی ساخته شده است. به بیانی دیگر، در پاسخ به اینکه محبوبیت Nginx برای چیست؟ و چه فرقی با آپاچی دارد، می‌توان معماری آن را بررسی کرد. همین معماری متفاوت باعث شده تا Nginx در مقایسه با آپاچی حداقل ۱۰ برابر (و اغلب ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر) درخواست بیشتر در هر سرور مدیریت کند. این موضوع به معنای اتصال تعداد بیشتر کاربر به هر سرور، استفاده بهینه‌تر از پهنای باند، مصرف کمتر پردازنده و رم است.
| ویژگی | Nginx | Apache |
| عملکرد و مدیریت بار | از معماری رویداد محور برای عملکرد بالا و مدیریت کارآمد اتصالات همزمان متعدد استفاده می‌کند. | از رویکرد چند رشته‌ای استفاده می‌کند، اما ممکن است در ترافیک بالا با مشکل مواجه شود. |
| قابلیت ارتقا و افزونگی | به عنوان لود بالانسر و کش HTTP عمل می‌کند. | قابل ارتقا است، اما به دلیل مدل مبتنی بر فرایند ممکن است کارایی کمتری داشته باشد. |
| یکپارچه‌سازی و سازگاری | با سرورهای uWSGI ،SCGI و FastCGI سازگار است
و پروتکل‌های HTTP ،WebSocket و ایمیل را پروکسی می‌کند. |
سازگاری بالا با زبان‌های اسکریپت‌نویسی و پروتکل‌های مختلف از طریق ماژول‌های متعدد دارد |
| امنیت و حریم خصوصی | موقعیت جغرافیایی مبتنی بر IP را ارائه می‌دهد، از SSL/TLS پشتیبانی می‌کند | با ماژول‌هایی مانند mod_security ویژگی‌های امنیتی گسترده‌ای را ارائه می‌دهد. همچنین از SSL/TLS پشتیبانی می‌کند. |
| پشتیبانی از شبکه و پروتکل | از پروتکل‌هایی مانند HTTP/2 ،HTTP/3 و gRPC پشتیبانی می‌کند و به عنوان یک سرور پراکسی معکوس استفاده می‌شود. | با ماژول‌های اضافی از طیف وسیعی از پروتکل‌ها از جمله HTTP/2 و… پشتیبانی می‌کند. |
| مدیریت محتوا و تحویل محتوا | ویژگی‌هایی را برای ارائه فایل‌های استاتیک، فایل‌های فهرست، فهرست‌نویسی خودکار، بازنویسی URL و تغییر مسیر ارائه می‌دهد. | با ماژول‌های اضافی، گزینه‌های گسترده‌ای برای مدیریت و تحویل محتوا از جمله بازنویسی URL و تغییر مسیر، ارائه می‌دهد. |
| بکاپ‌گیری و بازیابی | نحوه بکاپ‌گیری و بازیابی به برنامه‌ای که به همراه Nginx استفاده می‌شود، بستگی دارد. | Apache بکاپ‌گیری و بازیابی داخلی ندارد، اما می‌تواند با ابزارهای سطح سیستم‌عامل یا ابزارهای شخص ثالث کار کند. |
| مدیریت سرور و سفارشی‌سازی | برای شخصی‌سازی ساختار تنظیمات ساده‌ای را ارائه می‌دهد. | .htaccess آپاچی مدیریت و سفارشی‌سازی قوی سرور را امکان‌پذیر می‌کند. |
| رابط کاربری و دسترسی | از طریق خط فرمان مدیریت می‌شود و با ابزارهای پیکربندی مبتنی بر رابط گرافیکی مانند Nginx Config در دسترس است. | عمدتاً از طریق خط فرمان مدیریت می‌شود، اگرچه ابزارهای گرافیکی نیز در دسترس هستند. |
| مدیریت وظیفه و خودکارسازی | به طور طبیعی از زمان‌بندی وظیفه پشتیبانی نمی‌کند، اما با کرون سیستم یا خدمات مشابه کار می‌کند. | شامل زمان‌بندی وظیفه داخلی نمی‌شود، به ابزارهای خارجی مانند Cron متکی است. |
از نظر آماری آپاچی توانسته حدود ۴۳ درصد از تمام وب‌سایت‌های شناخته شده را از آن خود کند. این در حالی است که سهم انجین ایکس ۴۱ درصد است. Nginx علی‌رغم سهم بازار کمتر، محبوبیت زیادی در بین وب‌سایت‌های پربازدید مانند Netflix، ناسا و WordPress.com دارد. این نشان می‌دهد که Nginx در حال تبدیل شدن به انتخابی جذاب برای وب‌سایت‌هایی است که به دنبال عملکرد و مقیاس‌پذیری بالا هستند.
برای آشنایی با نحوه کار وب سرور و مقایسه عملکرد آن‌ها باهم مقاله زیر را از دست ندهید.
از کجا بفهمیم وبسرور سایت آپاچی است یا Nginx؟
در ادامه آموزش Nginx می‌خواهیم بررسی کنیم وبسرور ما آپاچی است یا انجین ایکس. در بسیاری از وب‌سایت‌ها با باز کردن هدر HTTP سرور می‌توانید بفهمید در حال اجرای انجین ایکس هستید یا آپاچی. برای مشاهده کافی‌است تب Network را در Chrome Devtools باز کرده و هدر HTTP را مشاهده کنید. همچنین ابزارهایی مانند GTMetrix نیز امکان مشاهده هدر را به شما می‌دهد.
سرعت و قدرت را با Nginx و سرورهای لینوکس پارس پک تجربه کنید
اگر به دنبال سرور امن، سریع و مقیاس‌پذیر هستید که از سرویس‌ها و زبان‌های برنامه‌نویسی متنوع پشتیبانی کند و عملکردی پایدار، امن و بهینه را برای انواع وبسرور از جمله Nginx ارائه دهد، سرورهای لینوکس پارس پک انتخابی مناسبی برایتان است. شما می‌توانید به آسانی سرویس موردنظرتان را انتخاب و آن را روی سرور ابری لینوکس نصب کنید. برای آشنایی بیشتر می‌توانید به صفحه زیر مراجعه کنید.
جمع‌بندی
Nginx چیست؟ Nginx یک نرم‌افزار متن‌باز است که به دلیل تطبیق‌پذیری و کارایی فوق‌العاده شهرت زیادی به دست آورده است. در این مقاله از آموزش برنامه نویسی بلاگ پارس پک، بررسی کردیم که Nginx چیست و چگونه کار می‌کند. همچنین به مزایا و محدودیت‌های Nginx پرداختیم. در صورت وجود هرگونه سوال در این زمینه، مشتاقانه منتظر دریافت نظرات و راهنمایی شما در انتهای همین مقاله هستیم.
سوالات متداول
۱. قابلیت‌های اصلی Nginx چیست؟
Nginx به عنوان یک وبسرور قدرتمند و پروکسی معکوس محبوب، در دنیای وب جایگاه ویژه‌ای دارد. این نرم‌افزار به دلیل مدیریت کارآمد فایل‌های استاتیک و ایندکس، توزیع بار، کش کردن و فشرده‌سازی، به گزینه‌ای ایدئال برای زیرساخت‌های وب مدرن تبدیل شده است. قابلیت ارتقای بالا Nginx آن را به انتخابی مناسب برای وب‌سایت‌ها و برنامه‌های کاربردی با ترافیک بالا تبدیل می‌کند.
۲. آیا استفاده از Nginx برای افراد مبتدی مناسب است؟
بله. به لطف راه‌اندازی ساده و مستندات جامع Nginx برای افراد مبتدی هم مناسب است.
۳. دلیل محبوبیت فراوان Nginx چیست؟
محبوبیت Nginx ناشی از مدیریت کارآمد خطا و داده و همچنین ویژگی‌های امنیتی قدرتمند آن است. ادغام Nginx با سیستم‌های مدیریت محتوا (CMS) و سازگاری با Kubernetes و سایر ابزارهای استقرار به مدیریت بدون دردسر برنامه‌های وب کمک می‌کند. علاوه‌براین، مکانیزم کش Nginx سرعت و قابلیت اطمینان وب‌سایت را افزایش می‌دهد.